یک لیوان آب کنار دستتان بگذارید تا با هم نگرانی‌ها را رفع کنیم.

یک: ظریفی بلافاصله پس از خواندن خبر باعصبانیت در شبکه‌های اجتماعی نوشته: با تورم هزینه‌های زندگی مردم را چندبرابر کنیم و از جیب‌شان پول برداریم. بر هزینه‌های بالای آنها مالیات ببندیم و دوباره از جیب‌شان پول برداریم. بعد از داروغه ناتینگهام مثال زده. چهار هزار و ۳۰۰‌نفر این نوشته را لایک زده‌اند.

یک نفر حرف‌هایی مشابه را در لای زرورق پیچیده و از دیدگاه اقتصادی به ماجرا نگاه کرده: چرا از حساب‌هایی که ۳۵‌میلیون تومان گردش دارند، مالیات اخذ خواهد شد؟ چون با یک اقتصاد بدون رشد اقتصادی و فقیر روبه‌رو هستید که به‌هر دری می‌زند تا سرپا بماند! نزدیک ۶۰۰ نفر این یکی را پسندیده‌اند و با فشار دادن انگشت، رنگ قلب زیر توئیت را قرمز کرده‌اند. بعد احتمالا سرشان را به‌نشانه تاسف تکان داده‌اند و نچ‌نچ‌کنان رفته‌اند سراغ کارهایشان.

اجازه بدهید چند لحظه بی‌خیال داروغه ناتینگهام شویم و دوباره خبر را بخوانیم، منتها این‌بار به‌شیوه درست. در اصل خبر آمده براساس مصوبه شورای پول و اعتبار، اگر مجموع حساب‌های غیرتجاری یک شخص حقیقی در طول یک‌ماه از ۱۰۰ تراکنش عبور کند «یا» رقم ۳۵‌میلیون تومان در این تراکنش‌ها به حساب‌های او واریز شود، به‌عنوان حساب تجاری زیر نظر گرفته می‌شود. تا اینجا خبری از گرفتن «مالیات» نیست. خب؟

دو: عملیات تفکیک حساب‌های تجاری و شخصی از مدتی پیش شروع شده است. با تکمیل این پروسه، بعضی کسب‌وکارها که معمولا رندانه دستگاه کارتخوان خود را خاموش می‌کنند و از مشتری می‌خواهند هزینه را به‌صورت کارت به‌کارت پرداخت کنند، به دام خواهند افتاد. آنهایی که به کارتخوان وفادار هستند، شماره حساب و دستگاه را به‌هم متصل می‌کنند و متمدنانه مالیاتش را سر ماه طبق اصول و قاعده می‌پردازند. پس از تفکیک حساب‌های تجاری و شخصی، مالیات‌گریزها دیگر قادر نیستند با خاموش کردن کارتخوان نفس راحت بکشند چون چتر نظارت حالا روی حساب‌های بانکی‌شان سایه انداخته است و آنها را لو می‌دهد.

سه: شناسایی کسب‌وکارهایی که می‌خواهند بدون اعلام شماره‌حساب تجاری، چراغ خاموش فرار مالیاتی را تداوم ببخشند، به‌صورت سیستماتیک انجام می‌شود. در حقیقت مصوبه جدید شورای پول و اعتبار مشخص کرده معیار تشخیص حساب تجاری چیست و شاخک‌ سازمان‌های نظارتی به چه مواردی حساس است: ۱۰۰ تراکنش در ماه یا گردش حساب بالای ۳۵‌میلیون تومان! خودش است.

چهار: اجازه ندهید هیجان‌زدگی شما را به اشتباه بیاندازد. قرار نیست از هرکسی که در ماه ۳۵‌میلیون به‌حسابش واریز می‌شود یا حتی ۱۰۰ تراکنش دارد، مالیات بگیرند. گفتیم این یک روش شناسایی است. در مرحله بعد قرار است وضعیت این حساب‌ها و صاحبانشان را بررسی کنند. به‌گفته محمد برزگری، رئیس مرکز تنظیم مقررات پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان سازمان امور مالیاتی، برای صاحب حساب بانکی که لزوما هر دو شرط را داشت، ابتدا پیامکی دریافت می‌کند. چنانچه فرد مدعی شد کار تجاری انجام نمی‌دهد، می‌تواند مدارک مربوطه را به روش‌های ذکر شده در پیامک به سازمان امور مالیاتی ارائه داده و مسئله حل می‌شود.

پنج: گروهی از ظریفان کنایه‌ زده‌اند که در قانون فعلی کسب‌وکارهای تجاری که تعداد تراکنش کمتر یا گردش مالی متفاوتی دارند، قسر درمی‌روند. سازمان امور مالیاتی در توضیح گفته اولا ارقام اعلام شده در این مصوبه برای شروع اجرای طرح است و در آینده و در صورت لزوم این ارقام قابل تغییر هستند. همچنین باتوجه به پایش مستمر حساب‌های غیرتجاری، اگر حسابی تعداد تراکنش کمتر با گردش مالی بالاتری داشته باشد نیز به‌عنوان حساب‌های مشکوک می‌تواند براساس سایر قوانین موجود در صف بررسی قرار بگیرند.

شش: با توجه به اینکه وجود همزمان هر دو شرط، به‌عنوان ملاک و معیار تجاری دانستن حساب بانکی در نظر گرفته می‌شود، افرادی که بنا به شرایط خاص، مثل معامله یک دستگاه ماشین دست‌دوم، ملک یا مواردی از این دست، گردش حساب‌شان از ۳۵‌میلیون در ماه فراتر می‌رود، دچار مشکل نمی‌شوند و بحث دریافت مالیات حتی با فرض گردش مالی بالای ۳۵‌میلیون، خود به‌خود منتفی است.

هفت: آمارها می‌گویند کمتر از دو درصد حساب‌هایی که در حال حاضر غیرتجاری معرفی شده‌اند، با اجرای این مصوبه، مشمول بررسی خواهد شد. در عوض احتمالا ۳۰۰ هزار حساب تجاری یواشکی و ۶۰۰ هزار شرکت فراری از پرداخت مالیات شناسایی خواهند شد.