بازار جهانی اما روندی خلاف جهت بازار داخلی را در پیش گرفته است. واهمه از رکود جهانی و افت تقاضا به‌‌‌خصوص در چین و همچنین کمبود گاز طبیعی در اروپا به دلیل قطع خط‌لوله نورداستریم سبب شده است تا تقاضا برای محصولات پتروشیمی در جهان روند کاهشی را در پیش بگیرد.

در حالی که بازار جهانی محصولات پتروشیمی با کاهش تقاضا و افت نرخ مواجه است، در بازار داخلی این رکود دیده نمی‌شود. هفته گذشته، تالار اصلی بورس‌کالا میزبان عرضه 151هزار و 469تن محصولات شیمیایی و پلیمری بود که البته نسبت به هفته گذشته 48‌هزار تن کمتر بوده است. بررسی‌‌‌ها نشان می‌دهد که حدود 40‌هزار تن از کاهش مربوط به کاهش عرضه محصولات پلیمری بوده است. همچنین کاهش عرضه سبب شد تا از حجم معاملات کمی کاسته شود. به این ترتیب، از حجم معاملات پلیمری‌‌‌ها و پتروشیمیایی‌‌‌ها که هفته گذشته به بالاترین سطح از ابتدای تابستان رسیده بود، اندکی کاسته شد.

هفته‌های گذشته خوش‌بینی نسبت به نتیجه مذاکرات برجام و امیدواری نسبت به کاهش نرخ ارز سبب شده بود تا خریداران از حجم خرید خود در رینگ داخلی بکاهند؛ اما با طولانی‌شدن این مذاکرات و ثبات بهای آزاد ارز در کانال 30‌هزار تومانی، خریداران نیز همچون هفته گذشته مانند روال سابق به خرید ادامه دادند. قیمت پایه محصولات صنایع پتروشیمی تا‌‌‌به‌‌‌حال متاثر از نرخ جهانی و بهای نیمایی ارز بوده است. در حالی که بهای نیمایی ارز از ابتدای سال‌جاری افزایش پیوسته، ولی آرامی داشت؛ اما قیمت‌های جهانی در هفته‌‌‌های اخیر کاهشی بوده‌‌‌اند. حال باید دید که آیا کاهش نرخ‌های جهانی می‌‌‌تواند بر افزایش بهای ارز غلبه کند و قیمت‌های داخلی را نیز با کاهش محسوسی مواجه سازد یا خیر.

عرضه‌‌‌های سه‌‌‌شنبه 22شهریور‌‌‌ماه نیز با 304تن کاهش نسبت به سه‌‌‌شنبه هفته گذشته به 66‌هزار و 229تن رسید. عمده این کاهش مربوط به کاهش عرضه پلی‌‌‌اتیلن‌ها بوده است. همچنین قیمت پایه اکثر پلی‌‌‌اتیلن‌‌‌ها با افزایش همراه بوده است. رو گذشته نیز بورس انرژی ایران پس از دوسال، نفت‌کوره و گاز مایع را در رینگ صادراتی بورس عرضه کرد. به گزارش «کالاخبر» عرضه این دو کالا شامل محموله 10‌هزار تنی نفت‌کوره، 280سانتی اتوکس و همچنین حدود 900تن گاز مایع بوده است.

تاثیرات نفتا و گاز مایع بر بازار جهانی

رکود بازارهای جهانی، تقاضا را برای محصولات پتروشیمی نیز کاهشی کرده است. همچنین بازار نفت و نفتا در هفته‌‌‌های اخیر با ریزش قیمت مواجه شده‌اند. البته در روزهای گذشته، بهای هردوی این محصولات با افزایش جزئی مواجه شد. روز گذشته قیمت نفتا در معاملات آتی به 631دلار به‌ازای هر تن رسید؛ قیمتی که از دسامبر سال گذشته تا به حال مشاهده نشده است. بهای نفتا وابستگی شدیدی به قیمت نفت خام دارد؛ چراکه این سوخت مایع از پالایش نفت‌خام به دست‌‌‌ می‌‌‌آید. انتشار داده‌های ناامیدکننده در خصوص شاخص قیمت مدیران خرید در چین طی هفته گذشته نیز باعث افزایش واهمه از رکود اقتصادی در جهان و کاهش قیمت نفت و به تبع آن نفتا شده است. البته به گزارش «آرگوس»، وضعیت بازار نفت در ماه‌های آتی افزایشی خواهد بود.

تحلیلگران آرگوس معتقدند، به‌‌‌دلیل قطع خط‌لوله نورداستریم‌یک از سمت روسیه، مصرف‌کنندگان اروپایی تقاضای خود را برای نفت‌خام افزایش خواهند داد و آن را جایگزین گاز خواهند کرد که موجب افزایش تقاضا برای نفت و رشد قیمت آن در ماه‌های جاری خواهد شد. از طرفی پیش‌بینی می‌شود با کاهش قیمت نفتا، بهای گاز مایع نیز در آینده نزدیک افزایش یابد. در حال حاضر، تقاضا برای گاز مایع در صنعت پتروشیمی ضعیف است؛ اما با آغاز فصل سرد سال، تقاضا نیز بهبود خواهد یافت. همچنین بررسی‌های بازار جهانی گاز مایع نشان می‌دهد، تامین بیش از حد نفتا در آسیا و اروپا موجب کاهش قیمت پروپان و بوتان شده است. به‌رغم کاهش ذخایر پروپان در آمریکا همچنان تمایل به خرید گاز مایع در این کشور در سطح پایینی قرار دارد. با توجه به سود اندک فروش محصولات پتروشیمی و افق نامطمئن سودآوری این محصولات، بسیاری از تولیدکنندگان جهانی تصمیم به انجام تعمیرات یا کاهش تولید و بهره‌برداری از واحد‌‌‌‌های خود گرفتند.

افزایش بهای پی‌‌‌وی‌‌‌سی‌ها به‌‌‌دنبال کمبود گاز

در هفته ابتدایی سپتامبر نیز به‌‌‌دلیل کاهش تقاضا به‌رغم افزایش هزینه‌‌‌های تولید محصولات بالادست، قیمت پی‌‌‌وی‌‌‌سی‌‌‌ها در قاره سبز کاهش یافت. تولیدکنندگان پی‌‌‌وی‌‌‌سی در اروپا به‌‌‌ دلیل جهش قیمت گاز در پایان ماه اوت با هزینه‌‌‌های تولید غیرمعمول و سرسام‌‌‌آوری مواجه شده‌اند. باوجود اینکه این کارخانه‌ها به دنبال راهی برای افزایش قیمت، به‌‌‌دلیل جبران هزینه‌‌‌های خود بودند؛ اما مصرف‌کنندگان اعلام کردند با توجه به کاهش قیمت مونومر‌‌‌، تقاضای ضعیف و وجود پی‌‌‌وی‌‌‌سی وارداتی در بازار در انتظار کاهش قیمت بیشتر نیز هستند. حال تولید‌‌‌کنندگان به‌‌‌دنبال پرداخت هزینه‌‌‌ها از جیب مشتریان هستند. برخی کارخانه‌های اروپایی پیشنهاد دریافت هزینه 250یورویی برای جبران هزینه‌‌‌ها را دادند که با مقاومت مصرف‌کنندگان نیز مواجه شد. به‌‌‌نظر می‌رسد هفته‌های آینده مساله هزینه‌‌‌های جبرانی به صورت جدی‌‌‌تری مطرح خواهد شد.

بازار پی‌‌‌وی‌‌‌سی در آسیا اما در هفته ابتدایی سپتامبر، روزهای نسبتا آرامی را سپری کرد. پیش‌بینی می‌شود عرضه‌های جدید این بازار برای ماه اکتبر نیز با همان قیمت قبلی باشد یا نسبت به قبل دچار کاهش قیمتی ‌شود؛ چرا که عرضه‌‌‌کنندگان می‌‌‌خواهند با محصول پی‌‌‌وی‌‌‌سی عرضه‌شده از سوی آمریکا رقابت کنند. احتمالا در بازار هندوستان نیز رقابت سختی بین محصولات تولیدشده در چین و محموله‌‌‌های ارسالی از آمریکا درگیرد.