جریان کلی قیمت پایه محصولات پتروشیمیایی بورس‌کالا با سکانداری کاهش بهای نیمایی دلار، هفته گذشته در حالی اعلام شد که قیمت مبنای دلار معادله تعیین نرخ پایه به میزان ۲۴‌هزار و ۴۲تومان ارزیابی شد. این درحالی است که دیگر متغیر این معادله یعنی قیمت جهانی این محصولات، با ترکیبی از کاهش و افزایش بها همراه شد؛ اما در نهایت اثر کاهشی قیمت مبنای دلار به قدری برجسته بود که توانست بخش عمده نوسان مثبت نرخ جهانی محصولات پتروشیمیایی را خنثی کند تا در هفته جاری با قیمت پایه کاهشی عرضه شوند.

افت قیمت پایه پتروشیمیایی‌‌‌ها با سکانداری ارز

استایرن بوتادین رابر روشن (1502) در بین گروه پلیمرهای بورس‌کالا با افت بهای پایه به میزان 75/ 2درصد، بیشترین کاهش قیمت پایه را تجربه کرد. درمقایسه با هفته گذشته، نرخ این محصول در بازارهای جهانی، آن هم با احتساب 95‌درصد فوب خلیج‌فارس به میزان یک‌هزار و 785دلار لحاظ شد که در کنار افت 8/ 1درصدی قیمت مبنای نیمایی دلار، تضعیف ‌هزار و 214تومانی این محصول در بورس کالا را رقم زد. پلی‌وینیل کلرایدهای بورس‌کالا(PVC)  به میزان محدودی در بازارهای جهانی رشد نرخ داشتند که البته در مقایسه با افت بهای قیمت مبنای دلار کمتر بود. بنابراین طی هفته جاری با کاهش قیمت پایه نزدیک به 5/ 1‌درصد در تمامی گریدها عرضه می‌‌‌شوند.در بین شیمیایی‌‌‌های بورس‌کالا برخی از محصولات با رشد نرخ پایه همراه شدند که دلیل اصلی آن افزایش محسوس قیمت جهانی آنها بود. بیشترین رشد نرخ پایه در این بازار مربوط به گاز بوتان است که با 65دلار افزایش نرخ جهانی به ازای هر تن، رشد نرخ پایه 19/ 7درصدی را تجربه کرد. در مقابل اوره گرانول با افت 32/ 8درصدی، بیشترین کاهش قیمت را در بین این گروه از محصولات داشت.

سیگنال صعودی از مسیر قیمت‌های جهانی

بهای نفت‌خام برنت همچنان در مسیر صعودی نوسان می‌کند، به طوری که در آخرین معاملات هفته گذشته (4 فوریه) هر بشکه از این محصول با بهای 92دلار و 79سنت مورد دادوستد قرار گرفت که از رشد 85/ 1‌درصدی روزانه برخوردار شد.  همچنین برآیند تکانه‌های قیمتی نفت‌خام طی هفته گذشته نزدیک به 5‌درصد مثبت ارزیابی می‌شود و طبق پیش‌بینی کارشناسان امکان تداوم صعود بها برای نفت‌خام طی سال‌جاری در این بازار همچنان وجود دارد. در حال حاضر قیمت فعلی نفت‌خام برنت به بالاترین حد خود طی هفت‌سال اخیر رسیده که از ابتدای سال‌جاری تاکنون بیش از 17‌درصد رشد را به ارمغان آورده است. این معیار اکنون در مسیر هفتمین پیشرفت هفتگی متوالی خود قرار دارد؛ زیرا بهبود تقاضا، کاهش ذخایر و اختلالات عرضه با هم ترکیب شده‌اند و به عنوان محرکی قدرتمند در جهت افزایش بهای نفت عمل می‌کنند. هوای سرد در سراسر ایالات‌متحده باعث اختلال در تولید نفت در برخی مناطق شد، در حالی که افزایش تنش‌‌‌های ژئوپلیتیک در شرق اروپا و خاورمیانه از قیمت‌ها حمایت کرد. در همین حال، همان‌طور که انتظار می‌‌‌رفت، اوپک‌پلاس روز چهارشنبه (هفته قبل) توافق کرد که تولید نفت خود را به میزان 400‌هزار بشکه در روز طی ماه مارس افزایش دهد.نفتا به عنوان یکی از مشتقات نفتی از روند صعودی بهای نفت پیروی می‌کند، تا جایی که قیمت‌های فعلی این خوراک ارزشمند برای شرکت‌های پتروشیمی به رکوردهای قیمتی هفت‌سال گذشته خود رسیده است. در آخرین روز معاملاتی هفته گذشته هر تن نفتا با بهای 839دلار و 29سنت در بازارهای جهانی معامله شد. این نوسان مثبت در هفته گذشته سبب شد نفتا به میزان 5/ 8درصد رشد بها را به ثبت برساند. بررسی‌‌‌ها نشان می‌دهد که در جریان معاملات جهانی، نفتا از ابتدای سال 2022 تاکنون، به میزان 128دلار به ازای هر تن یا 44/ 18‌درصد افزایش نرخ داشته است.

دو جریان متناقض در معاملات پتروشیمیایی‌ها

مواد اولیه پلیمری و شیمیایی بورس‌کالا دادوستد هفته گذشته را با جریانی متفاوت از یکدیگر سپری کردند، به طوری که داده‌های حیاتی معاملات محصولات پلیمری هفته گذشته اندکی کاهش داشت؛ اما دادوستد محصولات شیمیایی رونق گرفت و سه‌داده پراهمیت این بازار، یعنی عرضه، تقاضا و حجم معاملات افزایش یافتند. پایین بودن سطوح عرضه در بازار محصولات پلیمری، از مهم‌ترین موانع افزایش حجم معاملات این بازار است؛ چرا که در حال حاضر با نزدیک شدن به پایان سال‌جاری و ورود تدریجی تقاضای سنتی به بازار این انتظار وجود دارد که عرضه محصولات پلیمری در سطوح فعلی آن هم با محوریت گریدهای جذابی که اکنون با رقابت‌‌‌های قیمتی معامله می‌‌‌شوند، توانایی تامین نیاز بازار را نخواهد داشت. بنابراین افت حجم معاملات پلیمرها طی هفته گذشته به دلیل کافی نبودن میزان عرضه قابل توجیه است. از طرف دیگر اینکه میزان تقاضا دیگر داده کاهشی معاملات به شمار می‌رود، نشان‌دهنده آن است که اهالی این بازار نسبت به سیگنال‌‌‌های کاهشی بهای ارز خوش‌بین هستند، در حالی که توجه چندانی به رکوردشکنی‌‌‌های قیمت‌های جهانی ندارند؛ متغیری که شاید بتوان اثر آن را در معاملات محصولات شیمیایی برجسته‌‌‌تر دید که زمینه‌‌‌ساز صعود حجم معاملات شده است.در جریان معاملات هفته گذشته بازار محصولات پلیمری بورس‌کالا، به میزان 85‌هزار و 328تن انواع این محصولات عرضه شد که نسبت به عرضه‌‌‌های هفته قبل خود 74/ 2‌درصد کاهش یافت. در برابر این میزان عرضه، تقاضایی با حجم 109‌هزار و 925تن شکل گرفت که با افت 21/ 13درصدی، دیگر داده کاهشی این بازار در هفته گذشته به شمار می‌رود. بنابراین دو نیروی اصلی معاملات هفتگی محصولات پلیمری بورس‌کالا مسیر کاهشی را پیمودند که ثمره آن افت نزدیک به 8درصدی حجم معاملات این محصولات را رقم زد. به عبارت دقیق‌‌‌تر هفته گذشته به میزان 72‌هزار و 959تن محصولات پلیمری دادوستد شد که رقمی پایین‌‌‌تر از متوسط حجم معاملات هفتگی در نیمه دوم سال‌جاری تاکنون به شمار می‌رود. در بازار محصولات شیمیایی نیز هفته گذشته، به میزان 43‌هزار و 311تن ماده اولیه عرضه شد که نسبت به هفته قبل از صعود 27درصدی حکایت دارد. تقاضای خرید برای این محصولات عرضه‌شده شیمیایی نیز به میزان 38‌هزار و 884تن به ثبت رسید که در مقایسه با هفته ابتدایی بهمن‌ماه از رشد قابل‌توجه 30درصدی برخوردار بود. در نهایت تقابل عرضه و تقاضا معامله 28‌هزار و 472تن از محصولات شیمیایی را رقم زد. این میزان حجم معاملات در تالار فیزیکی محصولات شیمیایی از صعود بیش از 40درصدی حجم معاملات نسبت به هفته منتهی به 8 بهمن‌ماه حکایت دارد.