بررسی وضیت شامخ صنایع در دی‌ماه حاکی از این است که اگرچه در مقایسه با ‌ماه قبل، از رکود صنایع کاسته شده و تقاضای کل صنعت اندکی بهبود داشته، اما به دلایلی همچون ادامه سیاست‏‏‌های نادرست، نوسانات نرخ ارز و دشواری و گرانی تامین مواد اولیه، میزان تولید با کاهش همراه بوده و فروش بسیاری از صنایع در بازارهای داخلی و صادراتی کاهش چشمگیری داشته است. صنایع همچنان در اولین‌ ماه زمستان با چالش تامین مواد اولیه روبه‌رو بوده‏‏‌اند و در این میان طولانی بودن ترخیص مواد اولیه و قطعات در گمرک، این چالش را تشدید کرده است. واردات مواد اولیه صنایع همچنین به دلیل ‌تخصیص نیافتن ارز به‌کندی صورت گرفته و بسیاری از صنایع با ظرفیت پایین‎‏‏‌تر از توان خود تولید کرده‏‏‌اند.

شامخ صنعت در دی‌ماه نشان داد در کنار افت تقاضا و فروش، موجودی مواد اولیه تولید، برای هفتمین‌ماه متوالی کاهش داشته و قیمت خرید مواد اولیه به بیشترین مقدار هفت‌ماهه رسیده است. دشواری تامین مواد اولیه و تولید با ظرفیت پایین‌‌‌تر از توان، باعث شده تعدیل نیرو در بسیاری از شرکت‌ها افزایش یابد و میزان استخدام و به‌کارگیری نیرو در صنایع با روندی کاهشی، بیشترین نرخ کاهش در ۲۲‌ماه گذشته از فروردین ۱۴۰۱ را ثبت کند. صنعتگران همچنین در دی‌ماه با معضل کمبود نقدینگی روبه‌رو بوده‌‌‌اند، تامین مالی ریالی و ارزی بنگاه‎‌‌‌ها به‌کندی صورت گرفته و بسیاری از بنگاه‌‌‌ها به دلیل کمبود نقدینگی قادر به تامین مواد اولیه نبوده‌‌‌اند. در دی‌ماه همچنین نوسانات نرخ ارز و کاهش عرضه مواد اولیه از سوی عرضه‌‌‌کنندگان بزرگ، اختلال بیشتر در زنجیره تامین مواد اولیه را به دنبال داشته است. در این میان برخی صنایع کاهش فروش و رکود تقاضای شدیدتری را نسبت به سایر صنایع در دی‌ماه تجربه کردند. به‌عنوان نمونه، شامخ میزان فروش محصولات در صنعت پوشاک و چرم که در آذرماه عدد ۴۱.۶۷ را ثبت کرده بود، با افتی چشمگیر به ۱۶.۶۷ در دی‌ماه رسیده است که حاکی از افت شدید تقاضاست.

افت صادرات در صنایع لاستیک و پلاستیک

شامخ صنایع لاستیک و پلاستیک در دی‌ماه با ثبت عدد ۵۴.۸۱ نسبت به ‌ماه قبل با کاهش همراه بوده است. مقدار تولید محصولات، میزان سفارش‌های جدید مشتریان، سرعت انجام و تحویل سفارش، میزان استخدام و به‌کارگیری نیروی انسانی، میزان صادرات کالا و انتظارات تولید در این صنعت نسبت به ‌ماه قبل کاهش داشته است. کمترین میزان شامخ در این صنعت مربوط به شاخص میزان صادرات کالا بوده است. قیمت خرید مواد اولیه نیز در این ‌ماه برای صنایع لاستیک و پلاستیک روندی افزایشی داشته است.

بهبود انتظارات تولید در صنایع فرآورده‌‌‌های نفت و گاز

فرآورده‌‌‌های نفت و گاز از جمله صنایعی هستند که با ثبت عدد ۴۶.۸۸ با بهبود شامخ در دی‌‌‌ماه روبه‌رو بوده‌‌‌اند. مقدار تولید محصولات، میزان سفارش جدید مشتریان، سرعت انجام و تحویل سفارش‌ها و موجودی مواد اولیه در این صنایع در دی‌ماه وضعیت بهتری نسبت به‌ ماه قبل داشته‌‌‌اند. این صنایع همچنین مانند بسیاری از صنایع دیگر مواد اولیه را با قیمت بالاتری تهیه‌‌‌ کرده‌‌‌اند؛ موضوعی که به نظر می‌رسد ناشی از نوسانات نرخ ارز طی ماه‌‌‌های اخیر و عرضه کم از سوی عرضه‌‌‌کنندگان بزرگ باشد. همین موضوع باعث شده تا قیمت محصولات تولیدشده نیز در این صنعت در دی‌ماه با افزایش همراه باشد. این صنایع نیز افت صادرات را در دی‌ماه تجربه‌‌‌ کرده‌‌‌اند و شاخص میزان صادرات کالا در این صنعت به ۳۷.۵۰ رسیده است. با این حال انتظارات تولید در این صنعت با ثبت عدد ۶۸.۷۵ افزایش چشمگیری را نسبت به آذرماه نشان می‌دهد.

کاهش چشمگیر میزان استخدام در صنعت نساجی

عدد شامخ در صنعت نساجی در دی‌‌‌ماه در مقایسه با‌ ماه قبل کاهش داشته است. این صنعت از جمله صنایعی است که با کاهش چشمگیر میزان استخدام و به‌کارگیری نیروی انسانی در دی‌ماه روبه‌رو بودند. عدد این شاخص در این صنعت در دی‌ماه به ۳۳.۳۳ رسیده است. این در حالی است که این شاخص در آذرماه عدد ۵۵.۵۶ را ثبت کرده بود. صادرات در صنعت نساجی نیز با ثبت عدد ۳۸.۸۹ روندی کاهشی در دی‌ماه داشته است. مقدار تولید، میزان سفارش‌ها، سرعت انجام و تحویل سفارش‌ها و موجودی مواد اولیه در این صنعت روندی کاهشی داشته است. گرانی مواد اولیه نیز باعث شده تا قیمت محصولات تولیدشده در این صنعت با افزایش همراه باشد. همچنین به نظر می‌رسد با توجه به کاهش موجودی مواد اولیه، موجودی انبار و افزایش میزان فروش محصولات، این صنایع از مواد اولیه موجود برای پاسخگویی به نیاز مشتریان استفاده کرده‌‌‌اند. انتظارات تولید در این صنعت اما نسبت به‌ ماه قبل تفاوت چندانی نداشته است.

کاهش سرعت تحویل سفارش‌ها در صنایع خودرو و لوازم‌خانگی

خودرو و لوازم خانگی از جمله صنایعی هستند که با افزایش میزان شامخ در دی‌ماه با ثبت عدد ۵۱.۴۶ همراه بوده‌اند. این صنایع اگر چه در دی‌ماه افزایش در تولید، میزان سفارش‌های جدید و میزان فروش را تجربه کرده‌اند، اما با افزایش قیمت خرید مواد اولیه و قیمت محصولات تولیدشده که به نظر می‌رسد ناشی از نوسانات نرخ ارز باشد، با سرعت کمتری سفارش‌ها را به مشتریان تحویل داده‌اند. میزان صادرات کالا و به‌کارگیری نیروی انسانی نیز در دی‌ماه در این صنایع روندی کاهشی داشته است. با این حال انتظارات تولید در صنایع خودرو و لوازم‌خانگی نسبت به دی‌ماه افزایش داشته است.

جهش قیمت مواد اولیه در صنایع کانی غیرفلزی

عدد شامخ در صنایع کانی غیرفلزی در دی‌ماه افزایشی بوده، اما صنعتگران این حوزه به دلایل مختلف از جمله افزایش چشمگیر قیمت خرید مواد اولیه با ثبت عدد ۷۶.۹۲ در دی‌ماه، انتظارات پایین‌‌‌تری از تولید در ‌ماه آینده داشته‌‌‌اند. موجودی مواد اولیه در این صنعت با ثبت عدد ۳۸.۴۶ همچنان مشابه آذرماه در وضعیت مناسبی به سر نمی‎‌‌‌برد. صادرات کالا در این صنعت نیز با کاهش چشمگیری همراه بوده است. این صنایع اما با کاهش قیمت محصولات تولیدشده نسبت به ‌ماه قبل، در دی‌ماه بهبود اندک در وضعیت فروش را تجربه کرده‌‌‌اند.

افزایش قیمت محصولات تولیدی در صنایع فلزی

شامخ صنعت در صنایع فلزی در دی‌ماه با افزایش همراه بوده است. مقدار تولید، میزان سفارش‌های جدید و سرعت انجام و تحویل سفارش‌ها در این‌ ماه افزایش داشته است. با این حال این صنایع نیز با معضل تامین مواد اولیه روبه‌رو هستند و موجودی مواد اولیه در آنها در دی‌ماه نسبت به آذرماه روند کاهشی را ثبت کرده است. کمبود مواد اولیه و همچنین روند افزایشی قیمت خرید مواد اولیه، افزایش قیمت محصولات تولیدشده در صنایع فلزی را به دنبال داشته است. این صنایع همچنین از معدود صنایعی هستند که در دی‌ماه افزایش صادرات را تجربه کرده‌‌‌اند. موجودی انبار نیز در صنایع فلزی با افزایش میزان فروش روندی کاهشی داشته است. این صنعت نیز با کاهش میزان استخدام و به‌کارگیری نیروی انسانی در دی‌ماه روبه‌رو بوده است. با این حال افزایش میزان فروش محصولات و بهبود در روند صادرات باعث شده تا انتظارات تولید در این صنعت نسبت به ‌ماه قبل بهبود یابد.

افزایش صادرات در صنایع غذایی

صنایع غذایی از جمله صنایعی هستند که در دی‌ماه وضعیت مناسب‌‌‌تری را در شاخص‌‌‌های تولید و فروش نسبت به‌ ماه قبل ثبت کرده‌‌‌اند. شامخ صنایع غذایی در این‌ ماه با ثبت عدد 56.55 در مرز قرار دارد، اما نسبت به آذرماه، بهبود داشته است. اکثر شاخص‌‌‌ها در این صنعت از جمله مقدار تولید محصولات، میزان سفارش‌های جدید، سرعت انجام و تحویل سفارش‌ها، موجودی مواد اولیه و میزان استخدام و به‌کار‌گیری نیروی انسانی، روندی افزایشی داشته است. قیمت خرید مواد اولیه در این صنایع اما برخلاف سایر صنایع کاهش داشته و میزان فروش محصولات و میزان صادرات افزایش یافته است.

مواد اولیه گران صنایع شیمیایی

صنایع شیمیایی نیز با بهبود عدد شامخ در دی‌ماه (55.21) روبه‌رو بوده‌‌‌اند. این صنایع نیز مواد اولیه را در دی‌ماه با قیمت بالاتری خریداری کرده‌‌‌اند و در همین راستا قیمت محصولات تولیدشده در این صنعت افزایش داشته است. مقدار تولید محصولات، میزان سفارش‌های جدید مشتریان، سرعت انجام و تحویل سفارش‌ها و صادرات در این صنعت با افزایش همراه بوده است. با این حال این صنایع نیز از جمله صنایعی هستند که میزان به‌کارگیری نیروی انسانی کمتری داشته‌‌‌ و انتظارات تولید کمتری را در ‌ماه آینده ثبت کرده‌‌‌اند؛ موضوعی که به نظر می‌رسد به دلیل نگرانی در تامین مواد اولیه تولید باشد.

رکود بازار صنایع چوب و کاغذ و مبلمان

روند کاهشی شامخ در صنایع چوب و کاغذ با ثبت عدد 43.08 نسبت به آذرماه تشدید شده است. فعالان این صنعت نیز در دی‌ماه با گرانی و افزایش قیمت خرید مواد اولیه روبه‌رو و ناگزیر از افزایش قیمت فروش محصولات بوده‌‌‌اند. مقدار تولید و میزان سفارش‌های جدید در این صنعت به سمت بدتر شدن پیش رفته است. کاهش میزان سفارش‌ها، افزایش موجودی انبار در این صنعت را به دنبال داشته است. صنایع چوب و کاغذ و مبلمان نیز مشابه اکثر صنایع با کاهش تقاضا و رکود فروش در بازارهای داخلی و خارجی و افت صادرات روبه‌رو بود‎ه‌‌‌اند. با وجود این، انتظارات تولید در ‌ماه آینده در میان فعالان این صنعت نسبت به ‌ماه قبل اندکی بهبود داشته است.

کاهش قیمت تولیدات در صنعت وسایل نقلیه و قطعات وابسته

وسایل نقلیه و قطعات وابسته از جمله صنایعی هستند که در دی‌ماه وضعیت نسبتا بهتری را در مقایسه با ماه‌‌‌های قبل تجربه کرده‌‌‌اند. شامخ صنعت در این گروه طی دی‌ماه به عدد 52.84 رسیده است. قیمت محصولات تولیدشده در این صنعت کاهش و میزان فروش و صادرات روندی افزایشی داشته است؛ اگرچه همچنان شامخ اکثر این شاخص‌‌‌ها زیر 50 گزارش شده است. انتظارات تولید در ‌ماه آینده نیز در این صنعت روندی کاهشی داشته که به نظر می‌رسد بخشی از علت این موضوع به دلیل افزایش قیمت خرید مواد اولیه باشد.

افت شدید فروش در صنعت پوشاک و چرم

صنعت پوشاک و چرم از جمله صنایعی است که با کاهش چشمگیر شامخ در دی‌ماه با ثبت عدد 34.17 روبه‌رو بوده است. مقدار تولید محصولات، میزان سفارش‌های جدید مشتریان، موجودی مواد اولیه و میزان استخدام و به‌کارگیری نیروی انسانی، در این صنعت روندی کاهشی داشته است. میزان فروش محصولات نیز در کاهشی چشمگیر عدد 16.67 را ثبت کرده است. صادرات این صنعت نیز افت داشته که نشان‌دهنده رکود بازار صنعت پوشاک و چرم و افت تقاضاست. کاهش فروش باعث شده تا موجودی انبار در این صنعت افزایش یابد. بررسی‌‌‌ها همچنین حاکی از این است که قیمت خرید مواد اولیه در این صنعت در دی‌ماه افزایش چشمگیری داشته و به افزایش قیمت محصولات منجر شده است. با این حال فعالان این صنعت نسبت به ‌ماه قبل انتظارات خوش‌بینانه‌‌‌تری از تولید در ‌ماه آینده دارند.

معضل مواد اولیه در سایر صنایع

بررسی شامخ صنعت در سایر صنایع حاکی از این است که کمبود مواد اولیه به اصلی‌‌‌ترین مانع افزایش تولید تبدیل شده است. شاخص موجودی مواد اولیه در سایر صنایع با ثبت عدد 16.67 افت شدیدی نسبت به‌ ماه قبل داشته است. شامخ صنعت در سایر صنایع در دی‌ماه به 37.50 رسیده که نسبت به آذرماه با شدت بیشتری به سمت بدتر شدن وضعیت پیش رفته است. میزان سفارش‌های جدید افت چشمگیر را در دی‌ماه نشان می‌دهد و شاخص میزان استخدام و به‌کارگیری نیروی انسانی و موجودی انبار نیز روندی کاهشی را در پیش گرفته است.