رییس سازمان توسعه تجارت ایران گفت: در حال حاضر بانک مرکزی با وجود تلاش‌های بسیاری که ما انجام دادیم صادرات ریالی را به رسمیت نمی‌شناسد و توافقی صورت گرفته است که براساس آن کارت‌های بازرگانی اجاره‌ای به زودی بسته می‌شوند و احتمالا از یکی دو هفته آینده روند بسته شدن این کارت‌ها صورت می‌گیرد.

مهدی ضیغمی در جلسه شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی استان مرکزی در پاسخ به ۵ پیشنهاد مطرح شده از سوی اتاق بازرگانی اراک برای رفع برخی مشکلات فعالان صنعتی و صادرکنندگان گفت: قبل از سال ۱۴۰۱ کمیته اقدام ارزی در سازمان توسعه تجارت مستقر بود و رییس این کمیته سازمان توسعه تجارت بود ولی از سال ۱۴۰۲ کمیسیون اقدام ارزی داریم که در بانک مرکزی مستقر است و رییس آن نیز بانک مرکزی است و ما عضو کمیسیون هستیم.

وی درخصوص صادرکنندگانی که در سال ۱۳۹۷ صادرات خود به بازارهای هدف از جمله عراق، افغانستان و ارمنستان را به صورت ریالی انجام داده‌اند اما به استناد دستورالعمل‌ها و بخشنامه‌ها ملزم به رفع تعهد به صورت دلاری شده‌اند، اظهار کرد: بعد از یکسال IT بانک مرکزی توانست مساله‌اش را حل کند و از ۲۰ شهریور درگاه سازمان توسعه باز می‌شود و دوستان می‌توانند به صورت ریالی مساله شان را حل کنند و تا آخر شهریورماه مساله صادرات ریالی سال ۹۷ برای همیشه حل می‌شود .

وی در خصوص مشکلاتی که مغایرت ارزش‌گذاری قیمتی کالاهای صادراتی توسط گمرک ایران در سال ۱۳۹۸ و ۱۳۹۷ که بدنبال تغییرات قیمتی ارز صورت گرفته و مشکلاتی برای فعالان اقتصادی و صادرکنندگان ایجاد کرده است، گفت: آن زمان گمرکات بهم متصل نبودند و قیمت‌های متفاوتی به ویژه در حوزه گل در فرودگاه و گمرکات مرزی اعمال می‌شد که شرکت‌ها را دچار مشکلاتی در حوزه تعهدات ارزی می‌کرد.

برای رسیدگی به این مشکل مصوبه‌ای هفته قبل در کمیسیون اقدام ارزی تصویب شده که بر اساس آن قیمت‌های سال ۹۸ مجددا در کمیته‌ای مورد بررسی قرار می‌گیرد و پس از بررسی، نتایج به کمیسیون اقدام ارزی می‌آید و امیدواریم مساله کسانی که این مشکلات را دارند رفع شود. وی درخصوص پیشنهاد ثبت اطلاعات فروش ریالی آن دسته از فعالان اقتصادی استان مرکزی در سامانه جامع تجارت که از مردادماه ۹۷ تا پایان سال ۹۷ صادرات ریالی داشته‌اند، نیز اظهار کرد: این پیشنهاد را چندین بار به کمیسیون برده‌ایم ولی برخی اعضا مطلقا قبول نکرده‌اند که بعد از سال ۱۴۰۰ سامانه برای صادرات ریالی باز شود و قطعا باز هم مخالفت خواهند کرد.

وی با بیان اینکه تا امروز بسیار تلاش شده است که روش‌های بازگشت ارز متنوع شود چون ما نتوانسته‌ایم روی بحث قیمت ارز و آزاد شدن به نتیجه برسیم، افزود: معتقدم اگر این سخت‌گیری کمتر شود صادرات قطعا زیاد می‌شود به ویژه اینکه بسیاری از کالاهایی که به خاطر قیمت ارز در حال حاضر به صورت قاچاق صادر می‌شود به ساختار قانونی و روال اصلی بازمی‌گردد.

ضیغمی گفت: در این زمینه بسیار بحث کردیم ولی این بحث در جلسات به شروع هم نمی‌رسد. در اول جلسه گفته می‌شود که در مورد نرخ ارز کسی حق ندارد بحث کند و خط قرمزی در این خصوص ترسیم شده است. تنها کاری که می‌توانیم انجام دهیم استفاده از روش‌های جایگزین است که تا جایی که امکان دارد با استفاده از روش‌های جایگزین شرایط را برای صادرکنندگان کالاهای غیر نفتی به جز حوزه فلزات رنگین، پتروشیمی و فرآورده‌های نفتی تسهیل کنیم.

وی افزود: صادرات غیر با نرخ ۶ تا ۸ درصد زیر قیمت بازار در حال معامله است و الان خیلی از شرکت‌هایی که وارد این بازار شده‌اند، چه از گروه خشکبار، چه قیر و چه سایر کالاهایی که در این دسته قرار دارند عملا با همین نرخ خریداری می‌کنند.

ضیغمی با بیان اینکه واردات شمش طلا مساله بعدی است که توانستیم باز کنیم، افزود: خیلی از شرکت‌های صادرکننده ظرف امسال توانسته‌اند شمش طلا وارد کنند و اینکار عملا به لحاظ قیمت خیلی برای صادرکنندگان به صرفه است و در برخی مواقع بیشتر از نرخ بازار آزاد دلار برای آنها حاصل می‌شود. مکانیسم‌های واردات شمش هم بسیار تسهیل شده و بخشی از تامین‌کنندگانی هم که وجود دارند معرفی شده‌اند و حدود ۵ تن واردات شمش در این چند ماهه صورت گرفته است.

وی افزود: باز شدن نرخ ارز در ید اختیار ما و حتی بانک مرکزی هم نیست که بتوانیم پیشنهاد بدهیم که نرخ ارز باز شود. این موضوع بسیار پیچیده‌ای است که ما مطلقا نمی‌توانیم در مورد آن کاری انجام دهیم.

ضیغمی گفت: از نگاه ما شرایط مطلوب این است که نرخ ارز نرخ بازار واقعی باشد و دست دوستان هم برای فروش باز باشد ولی با توجه به اینکه آن راه بسته است و فعلا کار خاصی هم نمی‌شود کرد تا اتفاقاتی بیفتد و بتوانیم تا حدی نرخ کاهش پیدا کند و نرخ‌ها به هم نزدیک شوند، روش‌هایی که الان برای صادرات غیر‌نفتی به صورت واقعی وجود دارد نرخ تقریبا قابل قبولی را به صادرکنندگان می‌دهد.

وی اظهار کرد: واردات گروهی از کالاهای عمده مثل CKD و CBU خودرو که ارزبری بسیار بالایی دارند کاملا در حال منتقل شدن به حوزه خرید کوتاژ و صادرات غیر است که شاید ۶ تا ۷ میلیارد یورو ارزش نیاز این بازار باشد و می‌تواند ارز قابل توجهی را با نرخ مناسب بین ۶ تا ۸ درصد به صادرکنندگان تحویل دهد.

وی در خصوص ایجاد سازوکار مناسب جهت استقرار شعبه‌های بانک‌ها در مرزها و رفع تعهدات ارزی صادرکنندگان در همان محل که توسط فعالان اقتصادی استان پیشنهاد شد گفت: این در ید اختیار بانک مرکزی است و ما می‌توانیم این پیشنهاد را منتقل کنیم.

وی افزود: در حال حاضر بانک مرکزی علیرغم تلاش‌های بسیاری که ما انجام دادیم صادرات ریالی را به رسمیت نمی‌شناسد و توافقی صورت گرفته است که براساس آن کارت‌های اجاره‌ای به زودی بسته می‌شوند و احتمالا از یکی دو هفته آینده روند بسته شدن این کارت‌ها صورت می‌گیرد و این یک چالشی را برای کسانی که ریالی صادر می‌کنند ایجاد می‌کند و ممکن است نتوانند کوتاژ را خریداری کنند و دچار چالش‌های دادگاهی شوند.

وی افزود: در حال حاضر بحث واردات شمش طلا می‌تواند بسیار به صنایع کمک کند چون نیازی نیست به بانک مرکزی فروخته شود و می‌تواند در بازار آزاد فروش برود و منعی هم در این خصوص وجود ندارد؛ نرخی که می‌تواند ایجاد کند بسیار مناسب است.

ضیغمی گفت: ما خیلی فشار بر روی بحث صادرات ریالی گذاشتیم و امیدوارم در بحث افغانستان با پیشنهادی که ما دادیم صادرات ریالی را با یک مدلی باز کنند ولی برای عراق فعلا برنامه‌ای برای باز کردن صادرات ریالی وجود ندارد و بانک مرکزی این مهم را قبول نمی‌کند.

منبع: روزنامه تعادل