کاهش تعداد نرخ‌های ارز مهم‌ترین پیامی بود که وزیر اقتصاد دولت جدید از ابتدای حضور خود در این پست بارها اعلام کرده است.

فعالان اقتصادی دیگر رویای تک‌نرخی شدن ارز را فراموش کرده‌اند چه اینکه تداوم تحریم‌های اقتصادی و نبود ارتباطات بانکی، شرایط را برای تک‌نرخی شدن ارز دشوار ساخته است. ازاین‌رو کاهش تعداد نرخ‌ها به دو نرخ ارز به هدف اقتصادی دولت مسعود پزشکیان تبدیل شده است.

به نظر می‌رسد عبدالناصر همتی برای رسیدن به این هدف از حمایت سایر بازیگران میدان سیاست و اقتصاد برخوردار است.

تأکید چندباره همتی بر نزدیک شدن نرخ ارز نیما به نرخ بازار آزاد با استقبال فعالان اقتصادی مواجه شد. دیروز هم رئیس مجلس از چند نرخی بودن ارز انتقاد کرد. محمدباقر قالیباف در صحن علنی مجلس تأکید کرد که چند نرخی بودن ارز بر مبنای چهار یا پنج نرخ را قبول نداریم.

رئیس مجلس در جلسه علنی دیروز سه‌شنبه مجلس و بعد از قرائت گزارش کمیسیون صنایع و معادن در مورد بررسی عملکرد دستگاه‌های مسئول در تأمین و تخصیص نیازهای ارزی واحدهای صنعتی و تولیدی کشور مواد اولیه و تجهیزات موردنیاز در جمع‌بندی مباحث مطرح شده در مجلس گفت: بحث درباره مباحث ارزی وجود دارد. زخم کهنه‌ای که از دهه ۷۰ ادامه پیدا کرده و مشکل حل نشده و با فراز و نشیب‌هایی همچنان ادامه دارد و باید چاره‌اندیشی شود.

وی افزود: عرضه و تقاضا در بازار ارز تنظیم نیست و با شرایط ما، این امر همیشگی شده که باید اصلاح شود.

رئیس مجلس با بیان اینکه باید ارز براساس اولویت‌هایی تخصیص یابد، گفت: عرضه و تقاضا مشخص است و باید اصلاحاتی صورت گیرد نه اینکه همچون سالیان گذشته ارز ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی به کالاهایی داده شد که مشمول آن نبود.

قالیباف با اشاره به برنامه هفتم گفت: طبق برنامه هفتم باید سیاست‌ها به‌نوعی تنظیم شده که امکان بیش اظهاری در واردات و کم‌اظهاری در صادرات نداشته باشیم. اما اکنون سیاست‌ها به‌گونه‌ای اعمال می‌شود که انگیزه به واردات داده و انگیزه‌ای برای صادرات نداریم. اگر این روند اصلاح نشود و عرضه را بالا ببریم نتیجه آن امضاهای طلایی در وزارتخانه‌ها و شروع رانت است.

وی از کمیسیون‌های اقتصادی و صنایع خواست که جلسات کارشناسی برای اصلاح این روند تشکیل دهند.

مهرداد لاهوتی نایب‌رئیس کمیسیون برنامه‌وبودجه مجلس نیز امروز در جلسه علنی مجلس شورای اسلامی در تذکری گفت: طبق آن چیزی که آقای فرزین گزارش دادند، می‌گوید نیاز ارزی ما ۵۷ میلیارد دلار است. یعنی فرمودند ما ۳۶ میلیارد دلار برای بخش صنعت، ۱۵ میلیارد دلار برای بخش کشاورزی و  چهار میلیارد دلار هم برای بخش بهداشت و درمان باید هزینه کنیم. اما قرار نیست ما درهای کشور را باز کنیم و هر چیزی را وارد کنیم. نباید کالاهایی که در داخل تولید می‌شود را وارد کنیم.

کاهش اختلاف قیمتی

وزیر اقتصاد دوشنبه 9 مهر در حاشیه جلسه شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی در اتاق ایران تأکید کرد: اختلاف قیمتی که بین ارز نیمایی و آزاد ایجاد شده توجیه ندارد و این اختلاف باید به حداقل برسد.

عبدالناصر همتی اظهار کرد: سیاست‌های ارزی، گمرکی و مالیاتی در بحث صادرات بسیار مهم است که در این خصوص اقداماتی در حوزه سیاست‌های ارزی بانک مرکزی شروع کرده‌ایم. در حوزه مالیات نیز حمایت از تولیدکنندگان و صادرکنندگان را موردتوجه قرار داده این و در این مسیر رفع موانع پیش می‌رویم.

این اظهارات از مجلس و دولت نشان می‌دهد که ساماندهی موضوع تخصیص ارز و کاهش تعداد نرخ‌های ارز از سوی تیم اقتصادی دولت جدید کلید خورده است. در روزهای گذشته نیز افزایش خزنده نرخ ارز نیمایی آغاز شده و به نزدیک‌ترین حالت خود با نرخ ارز بازار آزاد رسیده است.

تاکنون به‌طور مستقیم درباره نرخ ارز ترجیحی و تغییر سیاست در این حوزه سخنی به میان نیامده اما مأموریت سخت تیم اقتصادی دولت در کاهش نرخ‌های ارز می‌تواند تصمیم‌گیری درباره نرخ ارز ترجیحی باشد.