کاهش شاخص قیمت پلیمر دنیای اقتصاد
هفته گذشته شاخص قیمت پلیمرهای دنیای اقتصاد در بورس کالا به ۱۰ هزار و ۸۵۹ تومان کاهش یافت که به نسبت هفته پیش از آن از افت ۴/ ۲ درصدی حکایت دارد. این عقبگرد موجب شد تا شاخص قیمت پلیمرهای دنیای اقتصاد به کمترین حد از اواخر فروردین‌ماه تاکنون کاهش یابد که بزرگ‌ترین افت نرخ در سال جاری به شمار می‌رود. البته دلیل اصلی این کاهش قیمت‌ها را باید در افت رقابت برای خرید در این بازار جست‌وجو کرد که موجب شد تا ارقام پایین‌تری به ثبت برسد و شاخص در این بازار کاهش یابد. دلیل اصلی افت شاخص را باید به کاهش قیمت پایانی دو گروه کالایی جذاب پلی‌پروپیلن شیمیایی و نساجی مربوط دانست که نقش مهمی در این تغییر داشتند. این نکته باز هم یادآوری می‌کند که کاهش رقابت برای خرید به افت قیمت‌ها منتهی شده است. از سوی دیگر در هفته‌های اخیر شاهد افزایش قیمت‌های پایه در بورس کالا هستیم؛ یعنی با بازگشت تقاضا به بورس کالا باید منتظر رشد جدی این شاخص قیمتی باشیم.

عقبگرد معاملاتی در بورس کالا
هفته گذشته حجم معاملات پلیمرها در بورس کالا به نزدیکی ۶۱ هزار تن رسید که به نسبت هفته پیش از آن کمتر از ۱۴ درصد افت را نشان می‌دهد. این در حالی بود که متوسط حجم معاملات سال گذشته ۶۲ هزار و ۸۲۴ تن بود؛ یعنی حجم معاملات هفته‌ای که گذشت حتی از متوسط پارسال هم کمتر بوده است. افت ۵/ ۲۲ درصدی حجم تقاضا را باید دلیل اصلی کاهش حجم داد‌و‌ستد در این گروه کالایی به شمار آورد آن هم در وضعیتی که عرضه‌ها تنها ۲ درصد کاهش یافته بود. از ویژگی‌های مهم معاملات در هفته گذشته را باید در کاهش حجم داد‌و‌ستد، افت تقاضا، کاهش نسبت تقاضا به عرضه‌ها و افت درصد معامله عرضه‌ها به شمار آورد که تمامی موارد ذکر‌شده به کمترین حد از روزهای نیمه‌تعطیل ابتدای سال جاری تاکنون رسیده است. در همین موارد می‌توان ضعف تقاضا را به خوبی حس کرد ولی عرضه‌های گسترده‌ای هم در این بازار به ثبت نرسیده که بتوان برتری عرضه بر تقاضا را از مسیر حجم عرضه‌ها هم پیگیری کرد بنابراین صحنه‌گردان اصلی این اوضاع را باید حجم تقاضا به شمار آورد.

مخمصه قیمتی
تحلیلگران معتقدند بازار در شرایط تنگنا قرار دارد که در آن هم با کاهش حجم عرضه و تقاضا و هم با افت قیمت‌ها همراه شده آن هم در وضعیتی که داده‌های بنیادین در بازار از یک پتانسیل تغییر جدی حکایت دارد. در این بازار طرف ضعیف‌ همان حجم تقاضاست و محدودیت آن همچون کاهش قیمت‌ها تعبیر می‌شود.  این شرح حال بازار پلیمرهاست. از یکسو روند افزایشی و مستمر قیمت‌های پایه در بورس کالا را شاهد بودیم و از سوی دیگر با کاهش حجم عرضه‌ها به نسبت هفته‌ها و ماه‌های گذشته روبه‌رو هستیم. موجودی انبارها نیز شرایط متعادلی ندارد و هر گروه کالایی را باید به‌صورت مجزا مورد بررسی قرار داد اگرچه میل به کاهش حجم معاملات در گروه‌های کالایی مختلف مشهود است. این وضعیت اگرچه چارچوب‌های کلی بازار را تعیین می‌کند یعنی زمین بازی را ترسیم می‌کند ولی دو حریف اصلی یعنی عرضه و تقاضا هستند که در نهایت نرخ را تعیین خواهند کرد. قیمتی که در هفته‌های اخیر با یک روند نزولی نوسان کرده و نشان می‌دهد به رغم رشد قیمت‌های پایه در بورس کالا، قیمت‌های بازار از برتری عرضه‌ها بر تقاضا حکایت می‌کند؛ گویی خریداران هستند که پا پس کشیده‌اند.  البته هنوز اختلاف نرخ بین قیمت‌های تمام شده در بورس کالا با بازار داخلی وجود دارد و این داده به این معنی است که هیچ دلیلی وجود ندارد که روند کاهشی قیمت‌های فعلی در بازار آزاد ادامه پیدا نکند. این در حالی است که موجودی انبارهای فعلی با قیمت‌های تمام شده پایین‌تری خریداری شده‌اند یعنی در صورت وجود نداشتن تقاضا، میل به افت نرخ از دلایل بنیادی معتبر هم برخوردار خواهد بود. البته ارائه قیمت‌های پایه جدید می‌تواند یک تکانه قیمتی جدید را برای بازار به همراه داشته باشد. این سیگنال اگرچه در کوتاه‌مدت تاثیر روانی دارد ولی به مرور زمان مهم‌ترین سیگنال اثرگذار بر بازار داخلی به شمار می‌رود. در هر حال باید میزان تقاضای موثر را هم در معادلات مورد بررسی قرار داد که هم‌اکنون صحنه‌گردانی این بازار را در اختیار دارد.

رکودی عمیق‌تر از حد انتظار
در ماه رمضان امسال با رکودی عمیق‌تر از سال‌های قبل روبه رو هستیم. رکودی که نه تنها روند کاهشی قیمت‌ها را موجب شده بلکه بر میزان تقاضای مواد اولیه و حجم خرید محصولات نهایی هم اثر گذاشته است. میزان رشد تقاضای ظروف یک بارمصرف از حد انتظار کمتر شده و این رخداد را باید یکی از واقعیت‌های تلخ این روزها به شمار آورد، با این حال این احتمال وجود دارد که در روزهای آینده شاهد رشد تقاضا باشیم اگرچه تنها یک امیدواری است. وضعیت اقتصادی در جامعه موجب شده تا تقاضای محصولات نهایی کمتر از حد انتظار باشد آن هم در وضعیتی که بازار اغلب از محصولات نهایی و مصنوعات پلیمری وارداتی خالی شده ولی در نهایت میزان تقاضای مصرف‌کننده نهایی هم به شدت کاهش داشته است. این سیگنال در شرایطی اهمیت پیدا می‌کند که باید به واقعیتی به‌عنوان مصرف مواد اولیه از ضایعات هم اشاره کرد که اگرچه قیمت تمام شده تولیدات را کاهش می‌دهد ولی در کنار آن کیفیت کالا را هم تقلیل داده و نگرانی‌های جانبی خاص خود را به همراه دارد. البته برای تولید مصنوعات صنعتی بحث متفاوت است ولی در کل بازار چهره جدیدی به خود گرفته که واقعیت‌های زیرپوستی خاص خود را برجسته می‌سازد. البته در کشورهای همسایه نیز به‌صورت کلی تقاضا به جز در حوزه ظروف یک‌بار مصرف و ملزومات بسته‌بندی مواد غذایی در ماه رمضان کاهش یافته است ولی احتمال متعادل‌شدن اوضاع بعد از تعطیلات عید فطر و حتی قبل از آن وجود دارد.

منبع: دنیای اقتصاد