مهدی ضیاء ابراهیمی مدیرعامل شرکت پلی اتیلن کرمان است. وی البته از آسیب دیدن اعتماد مردم به لوله و اتصالات پی‌وی‌سی به دلیل وجود محصولات بی‌کیفیت در بازار انتقاد و خواستار اقدام جدی و عملی در این زمینه است. گفت‌وگوی پیش روی را با این تولیدکننده در ادامه بخوانید.

آقای ابراهیمی در حال حاضر وضعیت بازار صنعت لوله و اتصالات پی‌وی‌سی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

به طور کلی با توجه به شناختی که بنده از بازار لوله‌های پی‌وی‌سی و پلی اتیلن دارم، برخلاف تصور بنده در سال گذشته و جاری در بخش کشاورزی، وضعیت بازار لوله و اتصالات با حمایت دولت خوب بوده است؛ اگر چه این حمایت بیشتر با اوراق دولتی بود اما در کل بازار دولتی مناسب بود. با این توضیح که بیشتر فعالیت ما در بخش کشاورزی است و در حوزه ساختمانی کمتر فعالیت داریم.

در بخش لوله‌های پی‌وی‌سی نیز تصور می‌کنم به همت شرکت‌های توانمند که فعالیت‌هایی در جهاد کشاورزی انجام داده‌اند، یک عزم جدی ایجاد شده و تصور می‌شود حرکت‌هایی برای استفاده از لوله‌های پی‌وی‌سی در سیستم‌های کم فشار و یا حتی پرفشار آغاز شده است. اما سخن بسیار تکراری که مشکل تمام صنایع و تجارت ایران است، آن هم وصول مطالبات است.

همان گونه که اشاره کردید تلاش‌هایی برای ورود لوله‌های پی‌وی‌سی به بخش کشاورزی آغاز شده است با توجه به این که شما تولید کننده انواع لوله‌ها همچون؛ پی‌وی‌سی، پلی اتیلن و PP هستید، اکنون وضعیت لوله‌های پی‌وی‌سی در مقایسه با سایر لوله ها  را در بخش آبیاری چگونه ارزیابی می‌کنید؟

این بحث به صورت عملی در حال پیگیری است و ما نیز به آن وروده کرده‌ایم، البته مقایسه این موضوع بیشتر دارای جنبه‌های فنی است و لوله‌ها دارای تفاوت‌هایی با هم هستند و این تفاوت‌ها در طراحی‌ها بروز پیدا می‌کنند. از نظر علمی اگر بخواهم اظهار نظر کنم که لوله‌های پی‌وی‌سی جایگزین مناسبی برای پلی اتیلن و یا بالعکس است، در استان کرمان از دیرباز بسیاری از ملاک‌ها به ویژه در بخش‌هایی که متکی به سیتم دولتی نبودند و با هزینه خود کار می‌کردند، از لوله‌های پی‌وی‌سی استفاده می‌کردند و در این زمینه هیچ مشکلی نداشتند.

 موضوعی که در صنعت پی‌وی‌سی ما همواره داغدار آن هستیم تولیدکنندگان کم اعتبار و سودجویی هستند که جایگاه لوله پی‌وی‌سی را تنزل داده‌ و محصولات پی‌وی‌سی بی‌کیفیت را به بازار عرضه کردند. در نتیجه کشاورز کم اطلاع و کم درآمد، ازانتخاب محصول خود پس از گذشت یک یا دو سال پشیمان می‌شود. این در حالی است که مصرف لوله‌های پی‌وی‌سی در کشورهایی همچون آمریکا در تمام موارد و به ویژه بخش کشاورزی بیشتر از سایر لوله‌ها است.

شما به موضوع مهمی اشاره کردید، اگر بخواهیم آسیب‌شناسی بیشتری روی این موضوع داشته باشیم، علاوه بر بی‌کیفیت بودن برخی از محصولات، چرا لوله‌های پی‌وی‌سی در ایران نتوانسته است جایگاه واقعی خود را به دست آورد؟

مشاهدات بنده از زمین‌دارهای استان کرمان به ویژه افرادی که در چند صدهکتار فعالیت دارند، چنانچه صنعتگر مطمئنی را در این زمینه بشناسند، انتخاب اصلی آنها لوله و اتصالات پی‌وی‌سی است؛ چون هم هزینه و هم مشکلات کمتری دارد. از نظر فنی و به عنوان یک تولیدکننده پلی اتیلن، تصور می‌کنم در مقام مقایسه لوله‌های پی‌وی‌سی هیچ مشکلی ندارد.

بنده به عنوان یک مصرف کننده به وب‌سایت شرکت شما مراجعه و مشاهده می‌کنم که برای مصارف کشاورزی لوله‌های پلی اتیلن را پیشنهاد داده است...

این موضوع الزام جهاد کشاورزی بود چون تا چند سال پیش اصلا برای لوله و اتصالات پی‌وی‌سی بودجه‌ای اختصاص داده نمی‌شد؛ یعنی در عمل تمایل مشتری‌ها به استفاده از لوله‌های پلی‌اتیلن بود و ما ناگزیر بودیم در بخش پلی اتیلن این مانور را انجام دهیم.

به باور بنده حرکتی که بزرگان پی‌وی‌سی آغاز کرده‌اند و به آن اشاره شد در حال نتیجه دادن است. امیدوارم تا چند سال آتی این موضوع نهادینه شود چون لوله‌های پی‌وی‌سی از نظر فنی از سایر پلیمرها باز نمی‌ماند و حتی به لحاظ قیمتی نیز جلو است. این جایگزینی باید توسط جهاد کشاورزی و به ویژه دلسوزان بودجه مملکت انجام شود، منوط بر آن که حمایت‌هایی از طرف جهاد کشاورزی معاونت آب و خاک و همچنین انجمن تولیدکنندگان لوله و اتصالات پی‌وی‌سی صورت بگیرد.

علاوه بر موضوع فوق باید از فعالیت تولیدکنندگان محصولات بی‌کیفیت نیز ممانعت شود، نمی‌توان کشاورزی که لوله بی‌کیفیت را تهیه می‌کند، متهم ساخت. کشاورز دارای اختیار بودجه خود و انتخاب نوع محصول است و در نهایت بدنامی آن برای پی‌وی‌سی باقی می‌ماند. در حقیقت نباید این محصولات در بازار وجود داشته باشد.

دلیل آن که توصیه ما متمرکز بر لوله‌های پلی اتلین بود به همان سیاست دولت باز می‌گردد و مشتری متقاضی آن بود و در این زمینه بیشتر یک دیدگاه تجاری وجود داشته است اگر چه شاید این دیدگاه چندان خوب نبوده باشد.

همان گونه که اطلاع دارید انجمن در این بخش اقدام به رتبه بندی لوله و اتصالات پی‌وی‌سی در بخش کشاورزی کرد که می‌تواند به نوعی فرهنگ سازی برای بازار مصرف ایجاد کند، شما این اقدام را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

این اقدام در انجمن پی‌وی‌سی و پلی اتیلن هر دو به خوبی انجام شد؛ اما نتیجه کار را از متن بازار و میدان باید بررسی کرد. هنگامی که یک فرد کشاور به بازار مراجعه می‌کند چندان توجهی به رتبه‌بندی‌ها ندارد و بیشتر یا برندهای معتبر و یا قیمت برای او در اولویت است. به بیانی دیگر این رتبه‌بندی برای او محدودیتی ایجاد نمی‌کند.

 به باور بنده باید اداره استاندارد وارد این موضوع شود و با همکاری انجمن محصولات بی‌کیفیت از بازار جمع آوری شود؛ اگر این موضوع اجرایی و عملیاتی شود، رتبه بندی‌ها کاراتر می‌شوند. به طور مثال اگرما در مناقصات پلی اتیلن در بخش کشاورزی وارد شویم با گرید A خواهد بود؛ اما مشتری که شاید هم تعداد آنها بیشتر نیز است، به قیمت توجه دارد و نه رتبه بندی. به باور بنده باید اقدامات دیگری صورت گیرد.

لوله های پلی اتیلن و پی وی سی هر دو در بخش کشاورزی مصرف می‌شوند، در حالی که شاهد تفاوت قیمت بین این دو نوع محصول هستیم اما بیشتر مناقصات به لوله‌های پلی اتیلن اختصاص دارد دلیل ان را چه می‌دانید.

به طور قطع اعتماد ملی در طی سال های گذشته نسبت به لوله و اتصالات پی‌وی‌سی کاهش یافته است و اگر بخواهیم مقایسه‌ای بین دو لوله بی کیفیت پلی اتیلن با پی‌وی‌سی داشته باشیم، پلی اتیلن بهتر از مورد دوم است. اما محصول با کیفیت این دو جنس لوله دارای قابلیت رقابت با یکدیگر هستند و حتی پی وی سی به لحاظ قیمتی مناسبتر است. در نتیجه محصولات پی‌وی‌سی بی‌کیفیت موجب کاهش این اعتماد در دو بخش دولتی و خصوصی و حتی بازارهای صادراتی همچون عراق شده‌اند.

به عنوان پرسش آخر، با توجه به سرنوشت مبهم برجام، بنگاه‌های تولیدی باید چه استراتژی را برای گذار از شرایط پیش روی اتخاذ کنند؟

البته بیش از آن که به موضوع تحریم بپردازم ذکر این نکته ضروری است که ما در داخل هم با مشکلات زیادی روبرو هستیم. اما در صورت لغو برجام، صنعت ما در بین سایر صنایع خوش شانستر است؛ چون ایران خود تولیدکننده مواد اولیه و مصرف کننده آن هم است. شاید در بخش ماشین آلات لوله و اتصالات پی‌وی‌سی مقداری با مشکل روبرو شویم. در حال حاضر و به صورت عملی ما در تحریم قرار داریم. تنها موضوع وابستگی صنعت لوله به بودجه دولتی است و تغییر فرهنگ آن هم کار ساده‌ای نیست. به عبارت دیگر اگر دولت حمایت‌های خود را در بخش کشاورزی قطع کند، شاید به یک دهه زمان نیاز وجود داشته باشد که کشاورز با هزینه شخصی نسبت به تجهیز زمین زراعی خود اقدام کند.

لطفا اگر مطلبی باقیمانده است را بیان کنید.

تنها مورد همان بخشنامه دولت در خصوص بازگشت ارز صادراتی طی 6 ماه است که این در عمل صادرات را تعطیل می‌کند. حتی ما ناگزیر بودیم که صادارت خود را به برخی از بازارهای هدف متوقف کنیم.