رشد قیمت‌های پایه در بورس کالای ایران در ابتدای هفته جاری موجب شد تا چهارمین روز پیاپی از رشد قیمت‌ها در بورس کالا به ثبت برسد و داستان رشد قیمتی در این بازار تکمیل شود. این امر حاکی از آن است که بازار تشنه عرضه‌های بیشتر است و تعادل میان عرضه و تقاضای بازار وجود ندارد و می‌توان با فرض رشد عرضه‌ها در بورس کالا به موفقیت‌های جدیدی دست یافت که خروجی آنها تقویت بنیادین بازار پلیمرها به شمار می‌رود. بررسی بازارها نشانگر آن است که در کنار عرضه‌های داخلی گویی بازار به عرضه‌های بورس کالا مطمئن نیست یا به تداوم عرضه‌های گسترده خوش‌بینی چندانی ندارد. این در حالی است که تاکنون بخش مهمی از بازار آزاد از گریدهای جذابی تغذیه می‌شد – برخلاف رویه موجود در تالار پتروشیمی بورس کالا که با التهاب قیمتی رو به رو بوده است.

این ویژگی در صورت تداوم می‌تواند به تغییر جهت التهاب از بورس کالا به بازار آزاد منتهی شود و با حرکت تقاضا از بورس کالا به بازار عدم تعادل در این بخش نیز تشدید شود. این شرایط هم‌اکنون در گریدهایی همچون PVC، پلی اتیلن ترفتالات بطری، پلی پروپیلن شیمیایی و نساجی و همچنین گریدهای لوله مشهود است که در نهایت به سرایت رشد قیمت‌ها و التهاب از بورس کالا به بازار منتهی خواهد شد. این وضعیت البته پایدار نخواهد ماند و دیر یا زود بورس کالا با کاهش حجم تقاضا و تعادل روبه‌رو‌ شده و این بار این بازار آزاد است که شرایط نامتعادلی را تجربه کرده و با رشد قیمت‌ها روبه‌رو‌ خواهد شد.

نمودار بررسی روند قیمت محصول PVC حاکی از آن است که معاملات انجام شده از هفته منتهی به ۱۸ آبان تا ۱۱ آذر ماه تنها توانسته نیمی از تقاضای بازار را پوشش دهد و همچنین با توجه به این امر که تقاضای محصولات پلیمری در مسیر مستقیمی پیش می‌رود و روند مشخصی را می‌توان برای آن تعریف کرد، شاهدیم راهکار درستی درخصوص بهبود شرایط در دستور کار قرار نگرفته و با توجه به نمودار در بازه مشخص شده این محصول پر التهاب بوده و تعادلی میان عرضه و تقاضای این محصول به وجود نیامده است.  این در حالی است که روز گذشته هم این محصول التهاب داشت و با عرضه ۸هزار و ۶۳۸ تنی در مقابل تقاضایی ۱۶ هزار و ۶۳۸ تنی قرار گرفت.

در این خصوص مهندس عباسعلی متوسلیان، عضو هیأت نمایندگان اتاق بازرگانی ایران در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» اظهار کرد: با جمع‌بندی آمارها در این خصوص به این مهم می‌رسیم که ممکن است با ادامه این روند تجربه تلخ سال‌های ۹۴ و ۹۵ تکرار شود و زنگ خطر اتفاق تابستان سال ۹۴ و رقابت ۴۶درصدی برای این محصول مجددا به صدا درآید.وی در ادامه درخصوص اورهال محصولات پتروشیمی اظهار کرد: اورهال مجتمع‌های پتروشیمی مساله‌ای است که بازار این محصولات را داغ نگه می‌دارد؛ به این معنا که کاهش مقطعی محصولی پر کاربرد بر اثر اورهال، سرآغاز سفته بازی و واسطه گری است که این امر موجب التهاب بازار می‌شود و تنظیم بازار را سخت می‌کند. نکته قابل توجه اینکه این عامل بر التهاب محصولاتی چون PVC بیش از اورهال تاثیر می‌گذارد.متوسلیان در ادامه اظهار کرد: به باور من با ادامه روند فعلی مجتمع‌های پتروشیمی درخصوص عرضه پایین مواد اولیه، بخش پایین دست صنعت به خطر می‌افتد و به‌طور حتم شاهد ضربه‌هایی بر پیکره صنعت خواهیم بود.

وی در ادامه با اشاره به عرضه نامناسب محصولات تصریح کرد: چشم‌انداز این عملکرد نه به نفع مجتمع‌های پتروشیمی و نه به نفع تولیدکنندگان پایین دستی است. عرضه‌های نامناسب موجب آن است که واحدهای پایین دستی به مرز تعطیلی و نیمه تعطیلی برسند و در طرف دیگر با رویکرد کشورهایی همچون هند و چین پیش بینی می‌شود که این کشورها دیگر نیازمند واردات محصولاتی همچون PVC تا سال ۲۰۲۰ نباشند. متوسلیان با اشاره به اوج‌گیری قیمت رقابتی پی وی سی و بحث‌هایی که در کارگروه پتروشیمی شورای رقابت مطرح شده بود، عنوان کرد: در شورای رقابت نسبت به این موضوع و رقابت بالای ۱۶ درصد در گریدهای پی وی سی اعتراض شد؛ مبنی بر اینکه این میزان رقابت با توجه به قراردادهای منعقده، خارج از توان تولید‌کنندگان است، چراکه بازار در شرایط رکود قرار دارد و تولیدکنندگان دچار زیان می‌شوند.

 وی در ادامه توضیح داد: در این جلسه از مقایسه قیمت محصول PVC در ایران با CFR و منطقه GCC صحبت‌هایی به میان آمد که مقایسه این ارقام از تفاوت قیمت ۴۴ تا ۶۱ دلار به ازای هر تن در ایران نسبت به قیمتی که محصول به دست مصرف‌کنندگان هندی می‌رسد، حکایت دارد.وی در ادامه پیشنهادهای خود برای تنظیم بازار محصول PVC گفت: در این زمینه نظارت بر بارگیری پتروشیمی‌ها به لحاظ تحویل به موقع ضروری است. به علاوه پتروشیمی‌ها برنامه زمانی خود را به ویژه در موضوع اورهال باید با تاریخ دقیق آن از پیش اعلام کنند. این موضوع سبب می‌شود تا از انتشار شایعات و رقابت‌های قیمتی احساسی جلوگیری شده و مصرف‌کنندگان امکان برنامه‌ریزی و تامین آن را از پیش داشته باشند.

 وی درخصوص دیگر راهکارهای ارائه شده توضیح داد: موضوع حفظ عرضه‌های نقدی و تحویل فوری بالای ۵ هزار تن در هفته و همچنین رعایت کف عرضه‌های پی وی سی که ۸۵۰۰ تن است نیز از دیگر موضوعاتی است که باید مورد توجه و پیگیری جدی قرار بگیرد. علاوه بر این، موضوع درخواست عرضه سلف از سوی یکی از پتروشیمی‌ها را خواستار شده‌ایم. با این روش واسطه‌ها امکان خریداری همه موجودی را نخواهند داشت و بازار در مسیر تعادل قرار خواهد گرفت. متوسلیان گفت: همچنین ایجاد محدودیت برای میزان تناژ ورودی یا عرضه اولیه به‌عنوان راهکار دیگری مطرح شده که هلدینگ خیلج فارس هم قول مساعدت و همکاری را در این خصوص داده است.

تالار نقره‌ای
روز گذشته ۱۰۲ هزار و ۱۹۰ تن تقاضا در مقابل ۵۶ هزارو ۳۶۸ تن عرضه قرار گرفت. این در حالی است که سه‌شنبه گذشته مقدار عرضه و تقاضا به ترتیب۷۰ هزار و ۳۶۰ تن و ۱۱۶ هزار و ۶۸۰ تن بود که مقایسه این ارقام با یکدیگر نشان از کاهش عرضه‌هاست.پلی‌اتیلن ترفتالات بطری از جمله کالاهای جذاب روز گذشته به شمار می‌آید که ۲۱ هزار و ۱۵۳ تن تقاضا در مقابل ۴ هزار و ۵۱۰ تن قرار گرفت. این در شرایطی است که با افزایش ۱۷۶ تنی عرضه گرید ۷۸۱ و عرضه یک هزار و ۶۹۴ تنی این محصول، افزایش ۱۳۲ تنی عرضه گرید ۸۲۱ و عرضه ۲ هزار و ۳۱۰ تنی این محصول طی هفته جاری همراه بودیم.پلی اتیلن سبک خطی ۰۲۰۹AA از دیگر کالاهای جذاب روز گذشته به شمار می‌آید که با تقاضایی ۷ هزار و ۷۸۷ تنی در مقابل عرضه‌ای ۵ هزار و ۸۹۲ تنی قرار گرفت که افزایش یک هزار و ۵۱۸ تنی عرضه گرید ۲۰۹AA امیرکبیر و عرضه ۴ هزار و ۸۱۸ تنی این محصول در هفته جاری و افزایش ۲۰۱۶ تنی گرید ۲۲B۰۲ مهاباد و عرضه ۳ هزار و ۲۴ تنی این محصول در هفته جاری همراه بودیم.

منبع: دنیای اقتصاد