به عبارت دقیق‌‌‌تر، در قیمت‌های پایه اعلامی ۲۹خرداد برای محصولات پتروشیمیایی بورس‌کالا، قیمت مبنای نیمایی دلار که از میانگین هفتگی خرید و فروش نرخ دلار سامانه نیما به دست می‌آید، به میزان ۲۵‌هزار و ۱۷۷تومان ارزیابی شد که نسبت به هفته ماقبل از رشد ۵۱۵تومانی حکایت دارد.

از این رو افزایش بهای این متغیر به‌عنوان یکی از فاکتورهای اصلی معادله تعیین نرخ پایه، به میزان ۰۹/ ۲‌درصد رشد بها را در بین محصولات پلیمری و شیمیایی بورس‌کالا رقم زد. این در حالی است که در بازارهای جهانی تمایل عمده به سمت افت نرخ بود و قیمت‌های دلاری در نظر گرفته‌شده در معادله تعیین نرخ پایه اگرچه با ترکیبی از کاهش و افزایش بها همراه شد؛ اما از شتاب رشد نرخ آنها کاسته شده است؛ چراکه در هفته گذشته شاهد افت محسوس بهای نفت و نفتا به‌عنوان خوراک مایع شرکت‌های پتروشیمی بودیم. از این رو قیمت‌های جهانی محصولات پتروشیمیایی با تاثیرپذیری از سیگنال‌های جهانی به سمت افت نرخ متمایل شد.

بهای معاملات آتی نفت برنت در بازارهای جهانی طی آخرین روز معاملاتی هفته گذشته، یعنی روز جمعه با ۵/ ۵‌درصد کاهش به ۱۱۳دلار در هر بشکه رسید که پایین‌‌‌ترین رقم در سه‌هفته گذشته است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که این تضعیف نرخ در بازارهای جهانی نفت‌خام به سمت اولین کاهش هفتگی از اوایل ماه مه تاکنون پیش می‌رود؛ زیرا نگرانی‌ها درباره افزایش اخیر نرخ بهره در سراسر جهان تشدید شده که رکود اقتصادهای بزرگ را محتمل ارزیابی می‌کند. از این رو تقاضای نفت خام را تحت‌تاثیر قرار خواهد داد.

بانک‌های مرکزی در سراسر جهان این هفته نرخ‌های بهره را افزایش دادند و فدرال‌رزرو نیز به میزان ۷۵واحد (۷۵/ ۰درصد) نرخ بهره را بالا برد. تحلیلگران استدلال کردند که برای توقف افزایش قیمت‌ها به اقدامات شدیدی نیاز است، اما نسبت به افزایش مخاطرات ایجاد رکود اقتصادی نیز هشدار دادند. آژانس بین‌المللی انرژی نیز روز چهارشنبه هشدار داد که افزایش قیمت نفت و تضعیف پیش‌بینی‌‌‌های اقتصادی، چشم‌‌‌انداز تقاضای آینده را کاهشی ترسیم می‌کند. در همین حال، پس از اعلام تحریم‌‌‌های جدید آمریکا علیه ایران، سرمایه‌گذاران همچنان مراقب محدودیت عرضه هستند که بر قیمت نفت فشار وارد می‌کند. این موضوع به نگرانی‌ها در مورد کمبود تولید در میان اعضای اوپک و اختلالات ناشی از ناآرامی‌‌‌ها در لیبی و روسیه افزود.

همچنین نفتا با کاهش بها معاملات هفته گذشته را به پایان رساند. به عبارت دقیق‎تر، قیمت‌های آتی نفتا در بازارهای جهانی به ۷۹۷دلار در هر تن رسید؛ سطحی که از ماه فوریه تاکنون مشاهده نشده بود. همچنین برآیند نوسان بهای نفتا در ماه گذشته تاکنون بالغ بر ۱۰‌درصد افت بهای این خوراک ارزشمند را نشان می‌دهد.

حجم معاملات پلیمرها افزایشی شد

در هفته گذشته شاهد رشد حجم معاملات محصولات پتروشیمیایی با محوریت پلیمرها در بورس‌کالا بودیم که با تحریک تقاضا و رشد میزان عرضه‌ها میسر شد. در واقع در هفته گذشته به میزان ۹۶‌هزار و ۵۲۰تن از انواع محصولات پلیمری در تالار فیزیکی بورس‌کالا عرضه شد که تقاضای ۱۴۴‌هزار و ۹۷۵تنی را در بر داشت. در گزارش‌‌‌های پیشین «دنیای‌اقتصاد» از فاصله دو نرخ آزاد و نیمایی دلار به‌عنوان محرک تقاضا یاد شد که در شرایط افزایش این فاصله ورود حداکثری تقاضای خرید را به دنبال دارد. هفته گذشته نیز به‌رغم افت محسوس بهای ارز در بازار آزاد و ثبت عقبگردهای قیمتی مداوم این بازار، هنوز هم فاصله نرخ ارز در دو بازار نیما و آزاد بالا ارزیابی می‌شود که به‌عنوان نیروی محرکه لازم برای رشد تقاضا و حجم معاملات هفته گذشته عمل کرده است. در نهایت تقابل عرضه و تقاضا در هفته گذشته به معامله ۸۸‌هزار و ۸۹۲تن از محصولات پلیمری عرضه‌شده در بورس‌کالا منجر شد که به میزانی بالغ بر ۹۲‌درصد عرضه‌ها ارزیابی می‌شود.

با رشد تقاضای خرید در بورس‌کالا، شاهد به ثبت رسیدن رقابت‌‌‌های قیمتی در برخی از گریدهای این محصولات بودیم که هفته گذشته رقابت نزدیک به ۳۹درصدی که برای خرید اکریلونیتریل بوتادین استایرن (۵۰-گرید طبیعی) به ثبت رسید، بیشترین مقدار آن بود. البته برخی از گریدهای پلی‌پروپیلن شیمیایی و پلی‌اتیلن سنگین نیز با رقابت‌‌‌های قیمتی بالای ۳۰‌درصد معامله شدند. این در حالی است که به گفته برخی از کارشناسان، در بازار آزاد این محصولات نیز اگرچه برخی از گریدها با افت نرخ معامله شدند؛ اما عمده گریدهای پرتقاضا و جذاب، رشد نرخ داشتند.

رشد قابل‌توجه حجم معاملات شیمیایی‌‌‌های بورس کالا

در بازار محصولات شیمیایی بورس‌کالا نیز شاهد خرید حداکثری اهالی این بازار هستیم که به ثبت رکوردهای بی‌سابقه در حجم معاملات منتهی شد. در واقع هفته گذشته در تالار فیزیکی محصولات شیمیایی بورس‌کالا به میزان ۵۵‌هزار و ۵۲۵تن انواع این محصولات عرضه شد که تقاضای ۴۵‌هزار و ۳۳۴تنی را در برداشت. این میزان عرضه و تقاضا که همگرا با هم روندی افزایشی را در داده‌‌‌های هفتگی این بازار نشان می‌دهند، زمینه‌ساز رشد حداکثری حجم معاملات محصولات شیمیایی شدند؛ تا جایی که بالغ بر ۴۲‌هزار تن از این محصولات مورد دادوستد قرار گرفت که بیش از ۷۶‌درصد از عرضه‌‌‌های افزایشی هفته گذشته ارزیابی می‌شود. همچنین در این بازار ردپای رقابت‌‌‌های قیمتی دیده می‌شود که البته به‌نسبت پلیمرها میزان التهاب معاملات پایین‌‌‌تر ارزیابی می‌شود. بالاترین رقابت قیمتی در این بازار مربوط به یکی از عرضه‌‌‌های اسیدنیتریک است که نزدیک به ۳۰‌درصد بالاتر از قیمت پایه هفته گذشته خود معامله شد.