به گزارش روابط عمومی انجمن به نقل از اقتصاد بازار، صنعت پلیمر، از تنوع و گستردگی بسیار بالایی برخوردار است و کامل کننده ارزش صنعت پتروشیمی است. این را فعالان صنعت پلیمر می گویند و تاکید دارند، اشتغالزایی این صنعت نسبت به صنایع پتروشیمی، نفت و ... خیلی صنایع دیگر بیشتراست. به همین خاطر نباید اجازه داد تا مشکلاتی مانند کمبود مواد اولیه چرخ این صنعت را از حرکت باز دارد. سعید روغنی- مدیرعامل شرکت شفیق در این باره به "نوسان" می گوید: به دلیل محدودیت هایی که برای صنایع پایین دستی است، پتروشیمی ها به دنبال تولید موادی با ارزش افزوده بالای نرفته اند.

 چالش تامین مواد اولیه

وی با اشاره به سابقه حدود 80 ساله صنعت پلیمر در ایران، توضیح می دهد: این صنعت در دنیا تغییرات بسیاری داشته و مواد اولیه ای آن همواره در دسترس تمام تولیدکنندگان است، اما در ایران همواره در تامین مواد اولیه دچار چالش هستیم و گاها با رقابت های نادرست در بورس کالا مواد اولیه با قیمت بالا به دست صنایع پایین دستی می رسد و به نوعی امکان صادرات از صنایع پایین دستی گرفته می شود. عضو هیات مدیره انجمن پلیمر اصفهان به مشکل امروز این صنعت اشاره و می گوید: با توجه به اینکه صنایع پتروشیمی خود مستقیما مواد را به صورت خام صادر می کنند این مواد کمتر در بازار ایران عرضه می شود، به همین دلیل رقابت های قیمتی برای مصرف کنندگان ایجاد می شود و قیمت تمام شده کالای ساخته شده برای صنایع پایین دستی افزایش می یابد که این موجب کاهش رقابت آنها در بازارهای جهانی می شود. او با اشاره به راهکار حل این مشکل، می گوید: هر زمان که رقابت بین خریداران در بورس کالا ایجاد شد باید عرضه های پتروشیمی ها افزایش یابد و از سوی دیگر مواد اولیه همواره با قیمت جهانی در دسترس مصرف کنندگان قرار گیرد و بالاتر از قیمت جهانی مواد اولیه به صنایع پایین دستی داده نشود. اگر چنین شود و صنایع پایین دستی با قیمت جهانی مواد اولیه خود را تامین کند به طور قطع شاهد جهش خوبی در حوزه صادرات مواد پلیمری خواهیم بود. روغنی همچنین درباره تاثیر نوسانات نرخ ارز بر صنعت پلیمر، توضیح می دهد: متاسفانه قیمت مواد اولیه و صادرات براساس ارز نیمایی محاسبه می شود، اما زمانی که با نوسانات نرخ ارز مواجه شویم یعنی فاصله بین دلار آزاد و نیمایی افزایش یابد در بورس کالا بین خریداران رقابت ایجاد می شود و این به طور اتوماتیک قیمت مواد اولیه را افزایش می دهد و در اصل مواد اولیه را هیچ گاه براساس نرخ نیمایی خرید نمی کنیم، همچنین در بحث صادرات همیشه براساس قیمت دلار نیمایی محاسبه می شود. به گفته این فعال صنعت پلیمر، دولت باید تفاوت بین ارز نیمایی و آزاد را در محدوده قیمتی 500 تومان و نه 5 هزار تومان قرار دهد. او درباره تاثیر تحریم ها بر صنعت پلیمر می گوید: تحریم ها بیشتر در صنایع پایین دستی موجب افزایش قیمت تمام شده کالای صادراتی می شود و بلاخره انتقال پول راحت انجام نمی شود و امکان صادرات به کشورهای دورتر وجود ندارد و ناچار به صادرات محصولات به کشورهای همسایه هستیم که بسیاری از این کشورها قیمت های پایینی را از ما طلب می کنند، چراکه مشکلات ایران را می دانند، بنابراین حاشیه سود کالاهای صادراتی کاهش می یابد. روغنی با اشاره به اینکه صنعت پلیمر در آمریکا رشد بالایی داشته و ما اگر بخواهیم صنعت پلیمر با تکنولوژی روزی داشته باشیم، باید با این کشورها ارتباط خوبی برقرار کنیم، می گوید: صنعت پلیمر در ایران هنوز در تامین مواد اولیه خود دچار مشکل است، در حالیکه امروز بیشتر کشورها صادرات مواد اولیه پلیمری را انجام می دهند.

مهمترین چالش صنعت پلیمر

مسعود جمالی- رئیس انجمن پلیمر اصفهان نیز مهمترین چالش صنعت پلیمر را در تامین مواد اولیه آن می داند، در حالیکه بیشتر مواد مورد مصرف این صنعت داخل کشور تولید می شود، می گوید: به دلیل ساختارهای اشتباه در کشور، تهیه مواد اولیه صنعت پلیمر با قیمت های متناسب جهانی عرضه نمی شود، به خصوص در گریدهای که میزان تولید و مصرف نسبت به گریدهای سنگین کمتر است و دردسر و گرفتاری برای تولیدکنندگان آن بیشتر است.

او با اشاره به اینکه از زمانی که بیدار می شویم شاهد حضور صنعت پلیمر در زندگی خود هستیم؛ از بسته بندی لبنیات گرفته تا بخشی بزرگی از لباس و پوشش ما، صنعت پزشکی همچون ماسک، گان و روکش داروها، صنعت خودروسازی، قطار، هواپیما، هوافضا، ساختمان، درب و پنجره و ... ردپای از پلاستیک و پلیمر دیده می شود، بنابراین هر نوسان قیمتی در مواد پلیمری، بر روی معیشت مردم تاثیرگذار است. او به صادرات 2.7 میلیارد دلاری صنعت پلیمر طی سال 1399 به صورت مستقیم و غیرمستقیم اشاره می کند و توضیح می دهد: صادرات مستقیم شامل کالاهایی با کد تعرفه 39 است که مستقیما کالاهای پلیمری است و صادرات غیرمستقیم شامل کالاهایی است که پلاستیک در ساختار آنها است، همچون لوازم خانگی، بسته بندی مواد کشاورزی، لبنیات و ... .

عضو هیات مدیره انجمن ملی پلیمر ایران با اشاره به کمبود مواد اولیه صنعت پلیمر، می گوید: در سال های گذشته در پتروشیمی ها بر روی گریدهای خاص و پلیمری و مهندسی سرمایه گذاری خوبی نشده است و عمدتاً اینها وارداتی هستند، همچنین گریدهای مصرفی همچون پلی پروپیلن، پی وی سی و ... که میزان تولید و مصرف آنها در داخل به هم نزدیک است، با توجه به صادرات و خام فروشی این محصولات، همواره در داخل با مشکلات تولید و کمبود مواد اولیه مواجه هستیم. جمالی، عمده مشکل کمبود مواد اولیه صنعت پلیمر را صادرات می داند و می گوید: اگر پتروشیمی ها از خام فروشی جلوگیری کنند و این مواد را به صنایع تکمیلی بدهند، علاوه بر ارزش افزوده بیشتر، سهم اشتغالی در صنعت پلیمر افزایش می یابد، درحالیکه سهم کنونی این صنعت 3.6 درصد کل اشتغال کشور است. او درباره تاثیرات نوسانات نرخ ارز بر صنعت پلیمر و دو چالش پیش رو، عنوان می کند که نرخ گذاری مواد اولیه براساس پایه دلار است، بنابراین نوسانات نرخ ارز حتی مواد تولیدی داخل را تحت تاثیر قرار می دهد، همچنین بخشی از مواد اولیه وارداتی براساس پایه نرخ ارز، دچار افزایش می شود. رئیس انجمن پلیمر اصفهان ادامه می دهد: از سوی دیگر صادرکنندگان از نوسانات نرخ ارز دچار مشکل می شوند و اختلاف ارز بین بازار نیما و آزاد موجب شده تا صادرکننده ناچار به پرداخت تفاوت اختلاف ارز شود، بنابراین با توجه به تعهدات ارزی، شرایط موجود موجب می شود تا علاوه صادرات، تلاش صادرکنندگان برای صادرات کم شود.

جمالی البته تاکید دارد، پلیمر صنعتی پویاست و ظرفیت های نصب شده در آن بیش از میزان تولید پتروشیمی های کشور است و به گواه وزارت صنعت این ظرفیت وجود دارد و اگر مواد اولیه با میزان کافی و با نرخ متناسب بازارهای جهانی تامین شود و از سوی دیگر اگر چالش تامین نقدینگی تولیدکنندگان رفع شود این صنعت می تواند یکی از پیشران های صادرات و اشتغال کشور باشد.