ثبت بالاترین رشد «شاخص قیمت پلیمرهای دنیای‌اقتصاد» بعد از ۱۰ هفته و ثبت بالاترین حجم معاملات هفتگی بعد از ۵/ ۴ ماه دو رکوردی هستند که امیدها را به این بازار و بخش‌های پایین‌دستی نشان می‌دهند. بالابودن حجم معاملات پلیمرها در هفته گذشته نشان داد که عزم بازار برای تغییر فاز و تداوم روزهای خوب معاملات جدی است اگرچه حجم معاملات این هفته نیز می‌تواند آخرین میخ بر تابوت رکود باشد. قیمت‌های پایه اما در بورس‌کالا برای روز گذشته با کاهش نرخ اعلام شد که شاید یک نگرانی محدود را در بازار ایجاد کند اگرچه حجم تولید در صنایع تکمیلی است که در نهایت تعیین‌کننده سمت و سوی بازار خواهد بود. با توجه به رشد «شاخص قیمت پلیمرهای دنیای‌اقتصاد» در هفته گذشته همراه با بالابودن حجم دادوستد هفتگی، تکانه مهمی در بازار ثبت شده است که تداوم آن در هفته جاری از مسیر حجم معامله پلیمرها قابل رهگیری خواهد بود. این هفته شاید روند کلی بهبود در بازار قطعی شود.

  رشد «شاخص قیمت پلیمرهای دنیای‌اقتصاد»
در هفته گذشته شاخص قیمت پلیمرهای دنیای اقتصاد به‌عنوان فراگیرترین داده آماری بر مبنای اطلاعات رسمی در این بازار با رشد ۳۷/ ۱ درصدی همراه شد که دلیل اصلی آن را باید در رشد قیمت‌های جهانی، افزایش نرخ دلار نیمایی و حتی رقابت برای خرید در بورس‌کالا جست‌وجو کرد. این روند مهم‌ترین سیگنال اثرگذاری قیمتی بر بازار داخلی بود و موجب شد در اوایل هفته گذشته بهای پلیمرها در بازار آزاد با رشد همراه شود. البته در هفته گذشته اولین رشد نرخ شاخص قیمت پلیمرهای دنیای اقتصاد هم بعد از ۱۰ هفته تجربه شد و می‌توان گفت که بزرگ‌ترین رشد قیمت‌ها از هفته منتهی به ۹ خردادماه تاکنون هم ثبت شده است. این سیگنال قیمتی یعنی بزرگ‌ترین افزایش نرخ از زمان آغاز رکود تاکنون به این معنی است که بازار به جز تحریک از مسیر رشد تقاضا و حجم معاملات، از طریق رشد نرخ هم وارد یک فاز رونق شده است اگرچه می‌توان گفت که شاید این روند افزایشی مستمر نباشد. همین داده نشان می‌دهد که بازار پلیمرها اگرچه نوسان نرخ را اولویت دوم خود برگزیده و به حجم معاملات و میزان تولید در صنایع تکمیلی بیش از نوسان نرخ می‌پردازد ولی بازار باز هم مسیر خود را در پیش گرفته است و یکی از خروجی‌های تغییر فاز در بازار همین افزایش قیمت‌هاست که احتمال خروج از رکود را تقویت می‌کند. این درحالی است که هفته جاری شاهد افت قیمت‌های پایه در بورس‌کالا هستیم که پتانسیل تضعیف شاخص قیمت پلیمرها را مطرح می‌کند.

معامله پلیمرها در هفته گذشته در بورس‌کالای ایران با ۳/ ۱ درصد افت همراه شد و به نزدیکی ۷۰ هزار تن رسید. این رقم معاملاتی را باید یک داده بسیار خوب به‌شمار آورد اگرچه به نسبت هفته قبل از آن اندکی کاهش داشته ولی به هیچ عنوان از یک عقب‌نشینی حکایت ندارد آن‌هم در شرایطی که معامله نزدیک به ۷۰ هزار تن، ماه‌ها بود که به یک آرزو برای اهالی بازار بدل شده بود. این مطلب درحالی برجسته‌تر ارزیابی می‌شود که در دو هفته اخیر شاهد هستیم که بیشترین حجم دادوستد پلیمرها در بورس‌کالا از هفته منتهی به ۱۹ اردیبهشت‌ماه تاکنون ثبت شده است که نشان‌دهنده تغییر فاز جدی در این بازار است. این درحالی بود که برای دومین هفته پیاپی مجموع کل تقاضا از کل عرضه‌ها بیشتر بوده است که باز هم یک داده مهم برای خروج از رکود به‌شمار می‌رود.

در گزارش‌های قبلی مرز رکود شدید را ۵۰ هزار تن و رکود نسبی را رقمی نزدیک به ۶۳ هزار تن عنوان کردیم. مرز رکود شدید را باید با توجه به تجربیات سال‌های گذشته برآورد کرد ولی مرز رکود نسبی همان میزان متوسط معاملات هفتگی پلیمرها در سال گذشته به‌شمار می‌رود. در دو هفته پیش شاهد هستیم که حجم دادوستد پلیمرها حتی از متوسط سال قبل هم برتری داشته که نشان می‌دهد اوضاع بازار بعد از یک دوره بسیار سخت، وارد یک فاز بهبود جدی شده است و اگر این هفته نیز همین حجم معاملات یا رقمی نزدیک به آن به ثبت برسد به وضوح نشان‌دهنده خروج قطعی بازار از رکود خواهد بود. در صورت ثبت این شرایط باید پس از حجم دادوستد پلیمرها به سمت نوسان قیمت‌ها توجه کرد، زیرا در این شرایط اولویت‌های بازار تغییر کرده و نگرانی از کاهش حجم تولید در صنایع تکمیلی تقلیل می‌یابد. از طرف دیگر متوسط حجم معاملات پلیمرها در ۶‌ماه اول امسال رقمی نزدیک به ۵۲ هزار تن در هر هفته بوده که نشان می‌دهد اوضاع بازار در این دو هفته بسیار خوب بوده است. این درحالی بود که حجم عرضه پلیمرها در بالاترین رقم ثبت شده از هفته منتهی به ۲۰ تیرماه تاکنون قرار داشته و همچنین حجم تقاضا نیز در بیشترین رقم ثبت شده از هفته منتهی به ۱۹ اردیبهشت‌ماه تاکنون بود. این ارقام نیز خود از وضعیت قابل‌توجه بازار حکایت دارد.

  اعلام قیمت‌های پایه جدید
روز گذشته قیمت‌های پایه در بورس‌کالا با جهت‌گیری نسبتا کاهشی اعلام شد اگرچه برآیند کلی نوسان نرخ را می‌توان کاهش قیمت‌ها در کنار چند جرقه مهم از رشد نرخ دانست. این روند رو به کاهش البته در روزهای گذشته در بازار داخلی حدس زده شده بود و البته با توجه به بالابودن نسبی حجم عرضه‌ها در بازار آزاد، تمایل بازار بیشتر به سمت افت قیمت‌ها بود تا رشد نرخ. این روند نشان می‌دهد که تکانه‌های قیمتی هنوز هم در اولویت دوم بازار قرار دارد و اولویت اول همان حجم معاملات در بورس و بازار است. البته حجم دادوستد پلیمرها در هفته جاری است که می‌تواند واقعیت‌های قطعی بازار را به‌صورت رسمی ترسیم کند.  قیمت‌ دلار نیمایی مورد محاسبه در نرخ‌های پایه روز گذشته به نسبت هفته قبل از آن افت ۴/ ۰ درصدی داشت و همین داده می‌تواند مهم‌ترین اهرم قیمتی برای کاهش نرخ‌های پایه به‌شمار رود. این درحالی بود که جریان قیمت‌های جهانی از یک ثبات نسبی برخوردار بود ولی بعد از کاهش تنش‌ها و هیجانات بازار که با حادثه آرامکو آغاز شده بود، بازارها واقع‌بین‌تر از قبل شدند، بنابراین بخش مهمی از رشد قیمت‌ها تعدیل شد. این روند کلی در کنار افت بهای نفت خام و مواد اولیه و خوراک مایع در صنایع پتروشیمی در جهان به یک روند نزولی بدل گشت که تبعات آن را در هفته جاری در قیمت‌های پایه مشاهده می‌کنیم. البته این احتمال را هم باید در نظر گرفت که بازارهای جهانی برای هفته جاری به سمت رشد قیمت‌ها متمایل شوند که خروجی آن، امکان تغییر روند قیمت‌های بین‌المللی و نرخ‌های صادراتی است. در هر حال چیزی که برای بازار داخلی بیش از همه چیز مهم است همان افت قیمت‌های پایه در بورس‌کالاست که دیر یا زود اثرگذاری خود را بر بازار نشان خواهد داد. از سوی دیگر، امکان رقابت برای خرید در هفته جاری هم وجود دارد که می‌تواند به رشد قیمت‌های تمام شده در بورس‌کالا منجر شود و اجازه افت نرخ چندانی را به بازار ندهد. البته در هفته گذشته که با افزایش قیمت‌های پایه روبه‌رو بودیم رشد تقاضا در بورس‌کالا به ثبت رسید که خروجی آن افزایش رقابت برای خرید بود یعنی کالاهایی که هم‌اکنون در بازار آزاد درحال دادوستد هستند یا به زودی به بازار تزریق خواهد شد با قیمت‌هایی بالاتر از نرخ‌های موجود در بورس‌کالا معامله شده که خود یک سرعت‌گیر جدی در برابر افت قیمت‌ها به‌شمار می‌رود.

  وضعیت بازار در ۶‌ماه اول سال‌ جاری
۶‌ماه نخست امسال را باید به دو بخش اصلی یا دو فصل تقسیم‌بندی کرد؛ یکی بهار که شاهد رونق بازار و بالابودن حجم معاملات بودیم و دیگری تابستان که با آغاز این فصل رکود هم به بازار پلیمرها وارد شد. در تابستان به‌رغم بالابودن عرضه‌ها، ولی تمایل به خرید در بازار محدود بود آن هم در شرایطی که برآیند قیمت‌های بورس و بازار به سمت افت نرخ متمایل بود. متوسط حجم عرضه هفتگی پلیمرها در بورس‌کالا برای سال گذشته رقمی نزدیک به ۷۱ هزار و ۸۰۰ تن بود، ولی این رقم در نیمه اول امسال به ۷۶ هزار و ۶۰۰ تن افزایش یافت. در برابر آن متوسط حجم تقاضای سال گذشته به‌دلیل سیاست‌های نرخ‌گذاری دستوری بیش از ۲۰۰ هزار تن در هفته بود که در ۶‌ماه نخست امسال به نزدیکی ۷۶هزار تن بالغ شد. با توجه به این موارد در ۶‌ماه نخست سال‌جاری با رشد عرضه‌ها در بورس‌کالا و افت چشمگیر تقاضا روبه‌رو بودیم، بنابراین کاهش حجم دادوستد و مخصوصا افت قیمت‌ها توجیه‌پذیر بوده است. متوسط حجم معاملات سال گذشته در بورس‌کالا رقمی نزدیک به ۶۲ هزار و ۸۰۰ تن بوده که این رقم برای نیمه نخست سال‌جاری نزدیک به ۵۱ هزار و ۹۰۰ تن برآورد می‌شود.

همین آمارها عقب‌نشینی بازارها را در ۶‌ماه نخست سال‌جاری به وضوح نشان می‌دهد ولی باید به این نکته نیز اشاره کرد که بهار دوره جذابی برای بازار پلیمرها بود و حجم معاملات از حداقل‌های لازم برخوردار بوده است ولی در تابستان یکی از دوره‌های رکورد شدید در بازار پلیمرها را تجربه کردیم. این مطلب نشان می‌دهد که هم افزایش حجم معاملات چقدر مهم است و هم می‌توان خروج از رکود را به‌دلیل سپری شدن این دوره زمانی بیش از پیش مدنظر قرار داد.

منبع: دنیای اقتصاد