در هفته گذشته بالاترین حجم معاملات پلیمرها در بورس کالا از مهرماه تاکنون به ثبت رسید که در کنار تداوم رشد حجم معامله ترکیبات شیمیایی در بورس‌کالا برای پنجمین هفته پیاپی از روزهای خوب این بازار حکایت دارد اما تغییرات جدیدی هم در راه است. تابلوخوانی بازار در هفته گذشته می‌تواند چهره جدیدی از این بازار را ترسیم کند.

 شاخص قیمت پلیمرهای «دنیای‌اقتصاد» در طول هفته گذشته با کاهش روبه‌رو‌ شد. افت قیمت‌های پایه در بورس کالا را می‌توان مهم‌ترین‌ دلیل این افت نرخ به‌شمار آورد اگرچه بالابودن حجم عرضه در هفته قبل و همچنین بالابودن محسوس حجم معامله پلیمرها در بورس کالا هم پتانسیل رشد گسترده قیمت‌ها را محدود کرد. در طول هفته گذشته شاهد بودیم که شاخص پلیمرهای «دنیای اقتصاد» با ۱۸/ ۳ درصد کاهش به ۹ هزار و ۴۸ تومان رسید که این رقم کمترین شاخص قیمتی کشف‌شده از هفته منتهی به ۸ آذرماه سال‌جاری تاکنون است. همین عقب‌نشینی نرخ در این بازه زمانی در کنار تکانه‌های جدی رشد قیمتی در بازارهای جهانی ناخودآگاه پتانسیل تغییر را برای این شاخص قیمتی رقم می‌زند. در هر حال قیمت‌های هفته گذشته کمترین نرخ در ۹ هفته اخیر به‌شمار می‌رود که متعاقب آن شاهد جذابیت خرید در این بازار بودیم و با ثبت کمترین نرخ، بیشترین حجم معاملات به ثبت رسید بنابراین چه در فاز تابلوخوانی بازار و چه از مسیر تجربیات پیشین می‌توان احتمال تغییر فاز نوسان قیمت‌ها را مطرح کرد که به کمک این شاخص به صراحت قابل رصد خواهد بود. البته با توجه به رشد محدود قیمت‌های پایه، احتمالا این روند تغییر گستردگی چندانی نخواهد داشت.

  افزایش جدی حجم معامله پلیمرها در بورس کالا

در هفته گذشته حجم عرضه‌های پلیمرها در بورس کالا به نسبت هفته قبل از آن رشدی ۵/ ۱ درصدی داشت و رقم جذاب ۸۳ هزار و ۲۰۰ تن را به ثبت رساند که یکی از بهترین ارقام عرضه در سال‌جاری به‌شمار می‌رود. همچنین حجم تقاضا در همین بازه زمانی با رشدی ۸/ ۱۱ درصدی روبه رو شد که نشان می‌دهد بازار از پتانسیل خرید بالایی برخوردار است و البته حجم تقاضا به بیش از ۱۱۱ هزار تن رسید که بالاترین رقم از اواسط مهرماه تاکنون است. همین مطلب یعنی رسیدن حجم تقاضا به روزهایی که قیمت‌های پایه در بورس کالا از ارز مبادله‌ای رسمی به ارز نیمایی تغییر کرد، نشان می‌دهد که بازار واقعیت‌های قیمتی فعلی را به رسمیت شناخته و خود را به‌صورت واقعی و عملیاتی با شرایط قیمتی موجود وفق داده است. البته برتری رشد تقاضا بر عرضه‌ها نشان می‌دهد که میل خرید در بازار به‌شدت بالاست که خود بیم و امید از رشد قیمت‌ها، پایین بودن موجودی انبارها، شرایط خوب تولید در صنایع تکمیلی و شاید از همه مهم‌تر بالابودن حجم عرضه گریدهای جذاب را نشان می‌دهد. این وضعیت در نهایت موجب شد تا حجم معامله پلیمرها در بورس کالا با نزدیک به ۱۴ درصد رشد همراه شده و به بیش از ۷۰ هزار و ۳۰۰ تن برسد که بیشترین رقم از هفته ابتدایی مهرماه تاکنون است.

آمارهای معاملاتی نشان می‌دهد که معاملات هفته جاری به نسبت متوسط حجم معاملات امسال ۴/ ۱۹ درصد بالاتر است که از روزهای پررونق این بازار حکایت می‌کند. همین رقم به نسبت متوسط سال قبل از برتری ۳۴ درصدی خبر می‌دهد که باز هم داده جذابی برای این بازار به‌شمار می‌رود.در هفته گذشته حجم تقاضا به نسبت عرضه‌ها ۳۳/ ۱ برابر بود که بالاترین رقم از هفته منتهی به ۱۹ مهرماه تاکنون است. این رقم یعنی تجمیع محسوس تقاضا در برابر عرضه‌، آن‌هم در وضعیتی که حجم عرضه‌ها نیز در سطوح بالایی قرار داشته، به معنی جذابیت بالای خرید و البته جذابیت محسوس گریدهای عرضه شده است. همین موارد نشان می‌دهد که بازار در هفته قبل مستعد جذب حجم بالایی از مواد اولیه بوده است که باید دلیل این رویکرد معاملاتی را شناخت. همچنین در هفته قبل ۵/ ۸۴ درصد از عرضه‌های ثبت شده در بازار فیزیکی مورد معامله قرار گرفت که بیشترین رقم از هفته منتهی به ۱۰ آبان‌ماه تاکنون است. همین مقایسه نشان می‌دهد که اگرچه وضعیت معاملات هفته قبل خوب بوده ولی اوج تقاضا به گریدهای خاصی مربوط بوده ولی در کل بازار هم حال و روز بسیار خوبی داشت.

  دو جریان قیمتی - معاملاتی در هفته‌های اخیر

نگاهی به نمودار حجم معاملات در مقایسه با نمودار نوسان شاخص قیمت پلیمرهای «دنیای‌اقتصاد» نشان می‌دهد که دو جریان مختلف ولی مرتبط در بازار پلیمرهای بورس کالا ایفای نقش کرده‌اند. حجم معاملات در هفته‌های اخیر در مسیر افزایش قرار داشته است که به معنی یک فاز معاملاتی مهم به‌شمار می‌رود که نشان می‌دهد وضعیت این بازار در فاز تولید واقعی محصولات نهایی و مصنوعات پلیمری نه‌تنها مطلوب است، بلکه از رکوردشکنی چیزی کم ندارد. همین سیگنال را می‌توان یکی از داده‌های اصلی در فاز تابلوخوانی بازار پلیمرها به‌شمار آورد، یعنی جریان معاملاتی مثبت بوده و در هفته قبل یک رکورد را به ثبت رسانده است. همین واژه رکورد به این معنی است که این بازار در یک نقطه به اوج رسیده بنابراین امکان تغییر فاز بازار در مسیر معاملات وجود دارد ولی باید دقیق‌تر بررسی شود.

نوسان قیمت‌ها همان‌گونه که شاخص قیمت پلیمرهای «دنیای‌اقتصاد» نشان می‌دهد در هفته‌های اخیر کاهشی بوده تا جایی که می‌توان گفت یکی از کمترین ارقام قیمتی در هفته‌های اخیر به ثبت رسیده است. این روند مستمر کاهشی را شاید بتوان یکی از مهمترین دلایل افزایش گام به گام حجم معاملات در بورس کالا به شمار آورد ولی توالی این دو سیگنال یعنی رشد معاملات و افت قیمت‌ها اگر به هر دلیل تهدید یا تحدید (محدود) شود جریان غالب در بازار هم تغییر خواهد کرد ولی این تغییر هم نیاز به بررسی دارد.

هم‌اکنون قیمت‌های پایه اعلامی در بورس کالا به کمک رشد ۴/ ۰ درصدی دلار نیمایی و البته افزایش اغلب قیمت‌ها در بازارهای جهانی در مسیر رشد قرار گرفته است اگرچه انتظار ما از رشد نرخ‌های پایه بیشتر از این ارقام بود. در هر حال تدبیر صورت گرفته در تعیین قیمت ارز نیمایی فضای چندانی را برای رشد قیمت‌های پایه در بورس کالا ایجاد نکرد اگرچه باز هم این جریان افزایشی است ولی شتاب رشد قیمت‌ها کمتر از انتظار ماست. این در حالی است که نرخ‌های اعلامی برای دو هفته پیاپی معتبر خواهد بود یعنی بازار این هفته و هفته آینده همین نرخ را مورد استناد قرار می‌دهد. حال در شرایطی که جریان نوسان قیمت‌ها در بازارهای جهانی وارد یک فاز صعودی شده و احتمال تداوم این روند وجود دارد امکان افزایش قیمت‌های جهانی یا رشد نرخ‌های پایه در بورس کالا در هفته‌های آینده وجود خواهد داشت که همین داده یک جریان افزایشی حداقل در فاز روانی بازار را ایجاد می‌کند.

با توجه به این شرایط پتانسیل رشد قیمت‌ها در بورس کالا نه تنها وجود دارد بلکه رشد قیمت‌ها را می‌توان برای اغلب گریدها قطعی به شمار آورد بنابراین «شاخص پلیمرهای دنیای اقتصاد» در هفته آینده به احتمال قوی افزایشی خواهد بود. این در حالی است که امکان رشد قیمت‌ها برای هفته‌های آینده وجود دارد و البته با توجه به بالابودن حجم عرضه‌ها در هفته گذشته، یک گام کاهش حجم عرضه‌ها نیز چندان غیرمنطقی به نظر نخواهد رسید. تجمیع این موارد امکان رشد قیمت‌ها را ایجاد می‌کند بنابراین با یک فاز تغییر در بازار روبه‌رو خواهیم شد که امکان افت حجم معاملات را هم در بر دارد. از سوی دیگر دو هفته پیش رو زمانی مغتنم برای بسیاری از معامله‌گران در بازار پلیمرها خواهد بود بنابراین امکان بالابودن تقاضا با توجه به ویژگی‌های ذاتی عرضه‌ها وجود دارد یعنی امکان رقابت و رشد قیمت‌ها در بورس کالا وجود دارد.

با توجه به این شرایط بازار پلیمرها از هم‌اکنون وارد فاز تغییر شده ولی با توجه به تدبیر (دلار) نیمایی در قیمت‌های پایه به احتمال قوی شدت این تغییر محدود خواهد شد. به‌صورت دقیق‌تر بازار از هم‌اکنون وارد یک فاز تغییر آرام شده است که از شواهد خاص خود برخوردار است و البته این تغییر با ادبیات غالب در فرآیند تابلوخوانی بازار پلیمرها نیز جور در می‌آید. در هفته قبل یک حجم معاملاتی بسیار بالا در بورس کالا به ثبت رسید آن هم پس از یک روند افزایشی حجم معاملات و یک جریان صعودی بنابراین از هم‌اکنون امکان تغییر این روند وجود دارد. البته این تغییر خود محرکی برای رشد تقاضا برای خرید گریدهای جذاب خواهد بود و در کنار رشد قیمت‌های پایه در بورس کالا، بستر جدیدی را برای افزایش نرخ و افزایش شاخص قیمتی پلیمرهای دنیای اقتصاد فراهم می‌آورد.

البته ادعای تبعیت بازار آزاد از رشد قیمت‌های انتظاری در بورس کالا هم اندکی خوش‌بینانه است ولی به احتمال قوی سرنوشت بازار همین‌گونه خواهد بود. به‌صورت دقیق‌تر بازار به کمک معاملات گسترده ۳ هفته اخیر با بالابودن نسبی موجودی انبارها روبه‌رو بوده بنابراین می‌تواند تکانه‌های قیمتی را به‌صورت موقتی تحمل کند. این در حالی است که بار روانی رشد قیمت‌های پایه در بورس کالا از هم‌اکنون اثرگذاری خود را آغاز کرده بنابراین این روند افزایشی شاید شروع شده باشد ولی هم‌اکنون بازار کشش رشد قیمت‌ها را به‌صورت گسترده ندارد. این مطلب به این معنی است که با گذشت زمان پتانسیل رشد قیمت‌ها افزایش می‌یابد و احتمالا اواخر هفته جاری بتوان شواهد متقن از رشد نرخ را مشاهده کرد ولی این افزایش قیمت‌ها از شتاب بالایی برخوردار نخواهد بود. بازار آن گونه که انتظار داریم از کشش رشد قیمت‌ها برخوردار نیست یعنی اگر قیمت‌های بازار داخلی به سرعت افزایش یابد خریداران به سرعت پا پس می‌کشند.

منبع: دنیای اقتصاد