مرکز مبادله ارز و طلا قرار است محل انجام مبادلات ارزی صادرکنندگان و واردکنندگان باشد. هنوز مبادله‌ای در این مرکز مبادله انجام نشده و حداقل سه ابهام جدی در مورد فعالیت آن متصور است.

در حال حاضر صادرکنندگان و واردکنندگان هم‌چنان در بستر سامانه نیما مبادلات ارزی خود را بر اساس قیمت توافقی به انجام می‌رسانند. یکی از مهم‌ترین ایراداتی که به کارکرد سامانه نیما وارد می‌شود، این است که تخصیص‌ها دیرهنگام بوده و فعالان اقتصادی باید مدتی نسبتاً طولانی در صف بمانند. اما به هر حال سامانه نیما امکان نظارت بانک مرکزی و وزارت صمت بر مبادلات بازرگانان را فراهم کرده است. اکنون بانک مرکزی تصمیم گرفته است که نقل و انتقال ارز میان صادرکنندگان و واردکنندگان را به مرکز مبادله ارز و طلا انتقال دهد و در این سامانه کشف قیمت صورت گیرد. بانک مرکزی ادعا می‌کند که این اقدام را در جهت تک‌نرخی شدن ارز به انجام رسانده و قاعدتاً فعالان بخش خصوصی از این سیاست استقبال می‌کنند.

فعالان اقتصادی با ماهیت و فعالیت این مرکز و سامانه جدید مشکلی ندارند اما حدود یک ماه و نیم پیش که نسخه آزمایشی سامانه جدید در جمع محدودی از فعالان اقتصادی ارائه شد چند ایراد اساسی به آن وارد بود؛ نخست اینکه هزینه نقل و انتقال ارز میان صادرکننده و واردکننده مشخص نبود. نظر ما این بود که واگذاری تعیین نرخ به بانک عامل صحیح نبوده و نرخ مبادله باید مشخص شود.

ابهام دوم، نامشخص بودن مدت زمان تامین ارز بود. به فعالان اقتصادی چنین اعلام شد که وقتی صادرکننده ارز را واگذار کند، بعد از چند روز ریال را دریافت می‌کند و و وقتی واردکننده ریال را بپردازد، پس از چند روز ارز را می‌گیرد. در حالی که این عملیات می‌تواند در یک روز انجام شود.

سومین مساله اینکه در جلسه رونمایی از نسخه آزمایشی، اعلام شد که صادرکنندگان باید ارز را به تراستی‌‌های سامانه واگذار کنند و سپس این تراستی‌ها ارز را به واردکننده می‌دهند که این سازوکار نیز دارای ایراد است؛ چرا که برای بسیاری از صادرکنندگان امکان اینکه ارز را برای شرکت‌های تراستی موجود کنند میسر نیست. صادرکنندگان ارز خود را معمولاً از طریق شبکه‌هایی که دارند، منتقل می‌کنند و شاید انجام آنچه بانک مرکزی اعلام کرده است، امکان پذیر نباشد. این ابهامات حدود یک ماه‌و نیم پیش مطرح شده و مشخص نیست که بانک مرکزی چه رویکردی را در قبال آنها در پیش گرفته است.