به این ترتیب در شرایطی که سقوط بهای نفت و نفتا در بازار جهانی زمینه افت نرخ قابل‌ملاحظه محصولات پتروشیمی در بازارهای جهانی را فراهم کرده است، انتظارات تورمی در بازار داخل مانع از آن می‌شود که این کاهش قیمت حتی با وجود ثابت نگه‌‌‌داشتن نرخ ارز معیار در تعیین قیمت پایه مواد اولیه پتروشیمی، در محصولات نهایی این صنعت، عیان شود.

قیمت‌های پایه مجددا افت کردند

روال عدم‌تغییر یا کاهش نرخ پایه اغلب محصولات پلیمری برای عرضه در هفته پیش‌‌‌رو از رو دوشنبه 18اردیبهشت تا روز یکشنبه 24اردیبهشت‌ماه نیز ادامه‌دار شد. به این ترتیب به سیاق هفته گذشته در حالی که نرخ ارز نیمایی به‌‌‌عنوان معیار تعیین قیمت پایه محصولات پتروشیمی برابر 28‌هزار و 500تومان در نظر گرفته شد، کاهش قیمت جهانی بخش عمده‌‌‌ای از محصولات پلیمری باعث شد تا قیمت‌های پایه برای عرضه در هفته پیش‌‌‌رو عمدتا کاهشی اعلام شوند. در این شرایط نرخ پایه محصولات شیمیایی با ترکیبی از رشد و کاهش اعلام شد؛ هرچند در این محصولات نیز تعداد محصولاتی که در قیمت پایه افت نرخ داشتند، بیشتر بود.

سیگنال جهانی کاهشی می‌‌‌ماند

سقوط بهای نفتا در بازارهای جهانی ظرف یک‌هفته اخیر، روند افت قیمت‌های پایه محصولات پتروشیمی برای عرضه در بازار فیزیکی بورس‌کالای ایران را در میان‌مدت ادامه‌‌‌دار می‌کند. نگرانی درخصوص کند شدن رشد اقتصاد جهانی و تقاضای کمتر از انتظار چین برای کامودیتی‌‌‌ها ظرف هفته‌‌‌های اخیر باعث شده است تا بازارهای کالایی با محوریت محصولات زیرگروه انرژی، افت نرخ قابل ملاحظه‌‌‌ای را در بازارهای جهانی به ثبت برسانند. در این شرایط نفتا به‌‌‌عنوان محصولی که در تولید بسیاری از محصولات پلیمری استفاده می‌شود، ظرف هفته منتهی به‌ روز جمعه 5مارس با ثبت کاهش قیمت 13درصدی تا نرخ 587دلار و 40سنت عقب نشست.

عقب‌‌‌نشینی بهای نفتا در بازارهای جهانی در اولین هفته از ماه مه متناسب با سقوط بهای نفت بود. بهای هر بشکه نفت‌خام آمریکا با ثبت کاهش هفتگی 7درصدی در هفته منتهی به‌ روز جمعه پنجم ماه مه با نرخ 71دلار و 30سنت به ازای هر بشکه معامله شد. البته این محصول در روز پنج‌شنبه چهارم ماه مارس به کانال قیمتی 60دلاری نیز سقوط کرده بود؛ اما انتشار داده‌‌‌های اشتغال آمریکا بهتر از انتظار باعث شد تا کامودیتی‌‌‌ها در روز جمعه پنجم مارس، بخشی از زیان هفتگی خود را جبران کنند.

اعلام خبر ورشکستگی دومین بانک آمریکا در سال‌جاری میلادی ظرف هفته گذشته و تصمیم فدرال‌رزرو برای افزایش 25واحدی دیگر در نرخ بهره با تقویت احتمال بروز رکود در بزرگ‌ترین اقتصاد جهانی زمینه عقبگرد سریع کامودیتی‌‌‌ها را فراهم کرد. در این شرایط داده‌‌‌های اشتغال ایالات‌متحده در روز جمعه بالاتر از انتظار اعلام شد و بخشی از نگرانی در خصوص بروز رکود در بزرگ‌ترین اقتصاد دنیا را عقب راند و به این ترتیب مجددا کالایی‌‌‌ها افزایشی شدند. با این حال، نفت و نفتا همچنان در کف نرخ دوسال اخیر خود نوسان دارند. این موضوع سیگنال کاهشی موثری برای بازار محصولات پتروشیمی به همراه دارد. درواقع افت نرخ مواد اولیه مصرفی در تولید محصولات پتروشیمی، فرصت کاهش قیمت را در این محصولات فراهم می‌کند. در چنین شرایطی عدم‌رشد تقاضا برای این محصولات از سوی چین به‌‌‌عنوان بزرگ‌ترین بازار مصرف جهانی، مطابق انتظارها، مزید بر علت می‌شود تا فشار کاهش قیمت بر بازارهای کالایی دوچندان شود.

براساس داده‌‌‌های جمع‌‌‌آوری‌‌‌شده توسط شرکت رفینیتیو، در ماه آوریل (ماه گذشته) کشورهای آسیایی در مجموع 108میلیون تن یا 39/ 26میلیون بشکه در روز نفت خام وارد کردند. این در حالی بود که کشورهای این منطقه در ماه مارس روزانه 6/ 27میلیون بشکه نفت خام وارد کردند. میزان واردات روزانه نفت خام این منطقه در ماه فوریه برابر 4/ 29میلیون بشکه و در ماه ژانویه برابر 13/ 29میلیون بشکه بود. به این ترتیب روند افزایشی واردات نفت خام آسیا در ماه آوریل معکوس شد. میزان واردات نفت خام این قاره در ماه آوریل به کمترین میزان ظرف هفت‌ماه گذشته رسید.

به شکل سنتی واحدهای پالایشی چین در ماه‌های آوریل و مه به انجام فعالیت تعمیر و نگهداری سالانه اقدام می‌کنند و به این ترتیب کاهش تقاضا برای نفت خام روالی معمول در این بازار در این ماه‌‌‌ها تلقی می‌شود. با این حال برخی فعالان بازار کاهش تقاضای فعلی را فراتر از افت تقاضای فصلی دانسته و معتقدند، بازگشت اقتصاد چین به مسیر رشد مطابق انتظار صورت نگرفته است.

رونق تورمی رینگ پتروشیمی

داده‌‌‌های معاملات محصولات پتروشیمی در بازار فیزیکی بورس‌کالای ایران ظرف هفته منتهی به‌ روز یکشنبه 17اردیبهشت از افزایش تقاضا برای برخی محصولات پلیمری و در نتیجه ثبت رقابت‌‌‌های قابل‌ملاحظه قیمتی برای آنها حکایت دارد. تثبیت نرخ ارز نیمایی به‌‌‌عنوان نرخ ارز معیار در تعیین قیمت پایه و کاهش بهای جهانی محصولات پتروشیمی باعث شده است تا قیمت‌های پایه اغلب محصولات پتروشیمی در هفته‌‌‌های اخیر کاهشی اعلام شوند؛ اما انتظارات تورمی به رفتار معامله‌‌‌گران در رینگ پتروشیمی جهت می‌دهد. در شرایطی که انتظارات تورمی به شکل فزاینده‌‌‌ای در بازار داخل افزایشی شده است، رینگ محصولاتی که تقاضا برای آنها بیش از عرضه است، با رقابت‌‌‌های قیمتی قابل ملاحظه مواجه است.

پلی‌‌‌پروپیلن شیمیایی از جمله محصولاتی است که ظرف ماه‌‌‌های اخیر همواره با رقابت قیمتی قابل‌ملاحظه به‌‌‌دلیل عدم‌توازن میان عرضه و تقاضا به فروش رفته است. ظرف یک‌هفته اخیر نیز این محصول با رقابت قیمتی 50 تا 120درصدی معامله شد. به این ترتیب نرخ ارز معیار در تعیین قیمت پایه این محصول مانند سایر محصولات پتروشیمی برابر 28‌هزار و 500تومان در نظر گرفته شد؛ اما نرخ ارز مدنظر برای فروش این محصول با در نظر گرفتن رقابت 50 تا 120درصدی در بازه 42‌هزار تا 67‌هزار تومان نوسان داشت. پلی‌اتیلن ترفتالات بطری، پلی‌‌‌پروپیلن نساجی و پلی‌اتیلن سبک خطی از دیگر محصولات پلیمری بودند که متقاضیان حاضر به رقابت‌‌‌های قابل ملاحظه برای کسب سهم از عرضه آنها شدند. با نزدیک شدن به فصل گرم سال انتظار می‌رود که تقاضا برای بطری‌‌‌های پلاستیکی افزایش یابد و این موضوع محرک تقاضا برای پلی‌اتیلن ترفتالات بطری در بازار فیزیکی بورس‌کالای ایران است. در شرایطی که واهمه از بروز رکود اقتصادی در دنیا باعث شده است تا از میزان تقاضا در بازارهای کالایی کاسته شود، رینگ پتروشیمی‌‌‌ها در بازار داخل با رونق تورمی ناشی از محرک ارزی مواجه است.