در جهان اما همچنان بازار محصولات پتروشیمی بی‌‌‌‌‌‌رونق است. درحالی‌که انتظار می‌رفت با پایان تعطیلات چین، میزان فروش پلیمری‌‌‌‌‌‌ها افزایش یابد اما برخلاف پیش‌بینی تحلیلگران این اتفاق رخ نداد و گمانه‌‌‌‌‌‌زنی‌‌‌‌‌‌ها از شروع نسبی رکود در جهان را بیش از پیش تقویت کرد.

کاهش رونق معاملات هفته گذشته

بررسی روند معاملات پتروشیمی در بورس‌کالا طی هفته پایانی مهر‌ماه نشان می‌دهد، از میزان معاملات داخلی که تاکنون برخلاف رویه جهانی با استقبال خریداران مواجه می‌شدند، کاسته شده‌است. در هفته‌های گذشته محرک‌های ارزی و جهش نرخ آزاد ارز به کانال 33‌هزار‌تومانی از عوامل رشد معاملات در رینگ داخلی بورس‌کالا بودند. درست است که قیمت پایه محصولات پتروشیمی بر اساس نرخ نیمایی ارز تعیین می‌شود، اما بهای آزاد ارز از مهم‌ترین سیگنال‌ها و جهت‌دهنده‌های رفتار خریداران است، چراکه بهای آزاد ارز تاثیر مستقیمی بر هزینه‌های مختلف چرخه تولید دارد. البته کاهش معاملات در این بازار به‌‌‌‌‌‌‌معنای رکود نیست و بازار داخلی پتروشیمی همچنان نسبت به بازار جهانی بسیار پررونق‌‌‌‌‌‌تر است، گرچه در مقایسه با هفته‌های گذشته از حجم معاملات در تالار اصلی بورس‌کالا کاسته شده‌است.

طی هفته گذشته بورس‌کالا در زیرگروه پلیمری‌‌‌‌‌‌ها میزبان عرضه 87‌هزار‌تن محصول بوده که منجر به معامله 77‌هزار‌تن از محصولات پلیمری شده‌است. حجم معاملات نسبت به هفته سوم مهر‌ماه حدود 10‌هزار‌تن کاهش داشته است که دلیل آن را می‌توان کاهش استقبال خریداران از عرضه‌ها دانست. به‌‌‌‌‌‌نظر می‌رسد با ثبات نرخ آزاد ارز در کانال 32‌هزار‌تومانی متقاضیان نیز از خرید‌‌‌‌‌‌های هیجانی دست کشیده‌‌‌‌‌‌اند. البته خریداران محصولات شیمیایی همچون قبل عمل‌کرده و می‌توان گفت تقاضا برای این محصولات به‌‌‌‌‌‌طور تقریبی بدون تغییر مانده است. انتظارات تورمی اما همچنان در بین فعالان صنعت بالا است و نمی‌توان گفت که کاهش جزئی در تقاضا به‌معنای خوش‌بینی صنایع تکمیلی فعال نسبت به قیمت‌های آینده باشد.

قیمت‌های پایه

دفتر توسعه صنایع تکمیلی، نرخ پایه محصولات پلیمری و شیمیایی برای عرضه در هفته‌جاری از روز دوشنبه 2‌آبان تا یکشنبه 8‌آبان‌ماه را در حالی اعلام کرد که بهای بیشتر محصولات به‌‌‌‌‌‌خصوص در زیرگروه پلیمری کاهشی اعلام شدند. با وجود اینکه بهای نیمای ارز همچون سابق رشد آرامی را تجربه کرد و با 02/ 0‌درصد افزایش نسبت به هفته گذشته به 27‌هزار و 100‌تومان رسید، ‌می‌توان نتیجه گرفت قرمزپوشی قیمت‌ها ناشی از افت قیمت‌های جهانی بوده است. پی‌‌‌‌‌‌وی‌‌‌‌‌‌سی‌ها با 1/ 5درصد کاهش در صدر لیست افت قیمت‌ها قرار داشتند و در محدوده ‌هزار و123‌تومان تا‌ هزار و 286‌تومان کاهش قیمت را تجربه کردند. کالاهای پلی‌استایرن مقاوم و معمولی هم بعد از پی‌‌‌‌‌‌وی‌‌‌‌‌‌سی‌ها در رتبه دوم کاهش قیمت‌ها قرارگرفتند.

کاهش تقاضا در بازار جهانی همچنان پابرجاست

درحالی‌که واهمه از رکود در دنیا بیشتر می‌شود، اخبر نیز حاکی از آن است که نشانه‌‌‌‌‌‌هایی از رکود را می‌توان در نقاط مختلف دنیا دید. معاملات در بازار پتروشیمی نیز در ‌ماه‌های اخیر تحت‌تاثیر نگرانی‌ها از رکود با کاهش رونق مواجه شدند. بسیاری از تحلیلگران انتظار داشتند تقاضای پت‌‌‌‌‌‌های بطری که از مهم‌ترین محصولات در زیرگروه پلیمری‌‌‌‌‌‌ها هستند، پس از اتمام تعطیلات در چین افزایش یابد اما چنین اتفاقی نیفتاد و برخی معتقدند این خود گواه این مساله است که رکود نسبی بر اقتصاد حکمفرماست. همچنین تقاضا برای محصولات پتروشیمی در اروپا نیز ضعیف است و فراوانی تولید مانع از افزایش قیمت‌ها می‌شود. بررسی بازار‌‌‌‌‌‌ فرآورده‌های پلیمری نشان ‌‌‌‌‌‌می‌دهد که این بازارها به دلیل کاهش استقبال تخفیف‌های زیادی را برای افزایش فروش در بازارهای آسیا و به‌خصوص کره‌جنوبی پیشنهاد دادند.

نفتا ارزان و نفت گران

بهای نفتا همچنان در محدوده 660 دلاری به ازای هر‌تن نوسان می‌کند. این فرآورده نفتی در اواسط سال‌میلادی جاری به دلیل حمله روسیه به اوکراین با جهش قیمتی مواجه شد و به بیش از‌ هزار و 100دلار به ازای هر‌تن رسید. روز گذشته نیز بهای نفتا به 667 دلار به ازای هر‌تن رسید. نفتا ماده‌اولیه مصرفی در تولید انواع محصولات پلیمری است و از آن به‌عنوان شاخص قیمت طیف گسترده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای از محصولات پتروشیمی نیز یاد می‌شود. این محصول از جمله فرآورده‌های نفتی بوده و از آنجا که جزو مشتقات نفتی است، از نوسان‌ بهای نفت‌‌‌‌‌‌خام در بازارهای جهانی سیگنال می‌گیرد. در عین حال روند عرضه و تقاضا نیز بر نوسان نرخ آن تاثیرگذار است.

از ابتدای سپتامبر بهای این ماده‌ روندی افزایشی را در پیش گرفت و به محدوده 700 دلار نیز رسید، اما به ‌‌‌‌‌‌جهت افزایش کیس‌‌‌‌‌‌های مبتلا به کرونا در چین و تداوم سختگیری‌‌‌‌‌‌های سیاست کروناصفر در این کشور که به‌عنوان مصرف‌کننده برتر نفتا شناخته می‌شود، دوباره روندی کاهشی را در پیش گرفت. مصرف داخلی چین به دلیل استمرار اقدامات قرنطینه هنوز به‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌طور کامل بهبود نیافته‌است. کاهش تقاضای محصولات پتروشیمی در چین باعث مازاد عرضه در سراسر آسیا شده‌است. بهای نفت نیز به‌عنوان دیگر عامل اثرگذار بر تعیین قیمت محصولات پتروشیمی شناخته می‌شود. افزایش ارزش دلار سبب‌شده کاهش قیمت نفت برای واردکنندگان بزرگ دنیا مانند چین، هند و اتحادیه اروپا و همچنین اقتصادهای نوظهور مانند سریلانکا چندان محسوس نباشد.

واردکنندگان بزرگ دنیا مانند چین، هند و اتحادیه اروپا کاهش چندانی در قیمت نفت‌خام نسبت ‌‌‌‌‌‌به آنچه شاخص‌های جهانی نشان می‌دهد، احساس نکرده‌اند و برای برخی از بازارهای نوظهور مانند سریلانکا، تاثیر افزایش قیمت نفت و سقوط ارز ملی به‌‌‌‌‌‌صورت فروپاشی اقتصادی نشان داده شده‌است. تحلیلگران عقیده دارند بالارفتن ارزش دلار یک مشکل جدی برای کشورهای مصرف‌کننده نفت بوده که ارز آنها هیچ رابطه‌‌‌‌‌‌ای با دلار آمریکا ندارد. اگر این روند ادامه پیدا کند، می‌توان اثر آن را بر افزایش بهای محصولات شیمیایی و پلیمری در ‌ماه‌های آینده دید.

منبع: دنیای اقتصاد