در این شرایط، اگر مثبت‌شدن انتظارات تورمی و صعود مجدد نرخ ارز در بازار داخل نتواند به ایجاد رفتار هیجانی در معامله‌‌‌گران این بخش منجر شود، طبیعتا در هفته پیش‌‌‌رو نیز رینگ پتروشیمیایی از ثبات نسبی برخوردار خواهد بود.

فروکش هیجان خرید در رینگ پتروشیمیایی

بررسی روند رینگ پتروشیمیایی در بازار فیزیکی بورس‌کالای ایران از فروکش هیجان خرید در معاملات هفته گذشته حکایت دارد. افزایش نرخ ارز نیمایی در محاسبات قیمت پایه عرضه محصولات در رینگ پتروشیمی، در شرایطی که نرخ ارز در بازار آزاد داخل وارد سراشیبی کاهش قیمت شده بود و هفته گذشته تا مرز 30‌هزار تومانی‌شدن نیز عقب نشست، از مهم‌ترین دلایل فروکش هیجان خرید در معاملات هفته گذشته بود. درواقع، متقاضیان مواد اولیه پلیمری و شیمیایی متاثر از کاهش فاصله قیمت میان نرخ ارز آزاد و نیمایی و فروکش هیجانات تورمی و ارزی در بازار داخل، در خریدهای خود جانب احتیاط را نگه داشتند و به این ترتیب از حجم تقاضا و رقابت در رینگ پتروشیمیایی ظرف هفته اخیر کاسته شد. در شرایطی که سیگنال‌‌‌های داخلی فروکش هیجان خرید در رینگ پتروشیمیایی را تقویت می‌‌‌کرد، قیمت جهانی اغلب محصولات پلیمری و شیمیایی نیز در مسیر افت نرخ قدم برداشت و به این ترتیب، ایجاد جریان کاهشی در بازارهای جهانی محصولات پتروشیمیایی، به فروکش هیجان خرید در بازار فیزیکی بورس‌کالای ایران کمک کرد.

تشدید سقوط آزاد قیمت‌ها در بازار جهانی؟

بهای اغلب کامودیتی‌‌‌ها ظرف ماه ژوئن در سراشیبی سقوط قدم برداشت؛ مواد پلیمری و شیمیایی نیز از این قاعده مستثنی نبودند. نرخ گاز طبیعی در معاملات آتی بورس آمریکا در ماه ژوئن کاهش 3/ 32درصدی را به ثبت رساند، در عین حال، بهای هر بشکه نفت‌خام آمریکا نیز در این دوره زمانی کاهش 1/ 5درصدی داشت. عقبگرد قیمتی در بخش انرژی تقریبا شامل حال تمامی بازارهای جهانی بود؛ هرچند نرخ گاز طبیعی اروپا به‌‌‌عنوان یک استثنا در بازه زمانی یک‌ماهه رشد 54درصدی داشت. وابستگی قیمتی تمامی کامودیتی‌‌‌ها به نوسان نرخ انرژی غیرقابل کتمان است. در این شرایط، عموم محصولات شیمیایی و پلیمری وابستگی قیمتی به‌مراتب بالاتری به نوسان نرخ انرژی دارند. به این ترتیب، در شرایطی که بازار تقاضا برای مواد پتروشیمیایی متاثر از انتظار رکود در اقتصاد جهانی رو به افول گذاشته، افت نرخ انرژی حمایتی دوچندان از سقوط آزاد قیمتی محصولات پتروشیمیایی در بازارهای جهانی داشت.

تیره و تار شدن چشم‌‌‌انداز تقاضا برای تمامی کامودیتی‌‌‌ها با ایجاد واهمه از بروز رکود اقتصاد جهانی باعث شده است تا اغلب برآوردها از استمرار روند عقبگرد قیمتی در بازار مواد اولیه پلیمری و شیمیایی در کوتاه و میان‌مدت حکایت داشته باشد. سیاست‌‌‌های انقباضی اتخاذشده از سوی فدرال‌رزرو و بانک‌های مرکزی غربی به‌منظور کنترل تورم، مهم‌ترین ریسک فعلی پیش‌‌‌روی اقتصاد جهانی است. در این شرایط، رکورد تورم ماهانه اتحادیه اروپا برای ماه ژوئن مجددا به ثبت رسید و این موضوع باعث شد تا احتمال تشدید سیاست انقباضی در این منطقه نیز تشدید شود.

در حال حاضر، بازارهای کالایی با دو بحران متناقض روبه‌رو هستند؛ تصمیمات پاول، رئیس فدرال‌رزرو و پوتین، رئیس‌‌‌جمهور روسیه که می‌‌‌تواند موجب شود هرگونه برآوردی در بازارهای جهانی نادرست از آب درآید. در شرایطی که عزم جروم پاول برای کنترل تورم با تشدید سیاست انقباضی، دنیا را در معرض رکود جدی قرار داده، پوتین درصدد است با تغییر مالکیت نیروگاه گازی «ساخالین-2»، برنامه شل برای تخلیه سهام خود از روسیه را با مشکل مواجه کند؛ تحقق این احتمال می‌‌‌تواند باعث ایجاد جهش نرخ مجدد در بازارهای گاز طبیعی مایع شود که این موضوع ریسک تغییر جریان قیمتی دیگر در بازار محصولات پتروشیمیایی را به همراه خواهد داشت.

سقوط قیمت‌های پایه با وجود رشد نرخ ارز نیمایی

قیمت پایه اغلب محصولات پلیمری و شیمیایی برای عرضه در هفته پیش‌‌‌رو در بازار فیزیکی بورس‌کالای ایران کاهشی اعلام شد. این در حالی بود که نرخ ارز نیمایی در نظر گرفته‌شده در تعیین قیمت‌های پایه برای عرضه در روزهای آینده رشد 5/ 0درصدی نسبت به نرخ ارز نیمایی در هفته قبل داشت. به این ترتیب، قیمت پایه تمامی محصولات پتروشیمی و شیمیایی از سوی ارز نیمایی مورد حمایت قرار گرفت. اما قیمت صادراتی اغلب محصولات پلیمری و شیمیایی کشور فوب خلیج‌فارس در این هفته همراستا با عقبگرد قیمت در بازارهای جهانی کاهشی شد و از آنجا که این افت نرخ به مراتب بالاتر از میزان رشد نرخ ارز نیمایی بود، قیمت پایه بخش زیادی از محصولات پلیمری و شیمیایی کاهشی اعلام شد.

کاهش قیمت‌های پایه محصولات پلیمری و شیمیایی متاثر از افول چشم‌‌‌انداز تقاضا در بازارهای جهانی و رشد نرخ ارز نیمایی برای نزدیک‌شدن به نرخ ارز آزاد، هر دو سیگنال‌‌‌هایی در جهت تضعیف تقاضا در بازار داخل خواهند بود. اما انتظارات تورمی در بازار داخل ظرف روزهای اخیر مجددا به شکل افسارگسیخته‌‌‌ای سودای صعود دارد و این موضوع می‌‌‌تواند بخشی از متقاضیان را برای خریدهای هیجانی از رینگ پتروشیمیایی در بازار فیزیکی بورس‌کالا در معاملات پیش‌‌‌رو تشویق کند.

عقبگرد تقاضا استراتژی درستی بود؟

تعدیل انتظارات تورمی در بازار داخل، افزایش نرخ ارز نیمایی و افت نرخ دلار در بازار آزاد در شرایطی که قیمت‌‌‌ محصولات پتروشیمیایی در بازارهای جهانی نیز در سراشیبی افت قرار داشت، به کاهش تقاضا در رینگ پتروشیمیایی بورس‌کالای ایران ظرف هفته اخیر منجر شد. اما عقبگرد نرخ ارز آزاد در بازار داخل و تعدیل انتظارت تورمی چندان دوامی نداشت و مجددا از ابتدای هفته جاری با صعود نرخ ارز در بازار داخل، انتظارات تورمی نیز افزایشی شد. با این حال، قیمت پایه عرضه اغلب محصولات در هفته جاری متاثر از سیگنال نرخ جهانی، کاهشی اعلام شده و این موضوع بیانگر درست بودن استراتژی عقبگرد تقاضا در بازار داخل ظرف هفته اخیر است. در شرایطی که اغلب برآوردها از استمرار کاهش قیمت کامودیتی‌‌‌ها در بازارهای جهانی حکایت دارد، عدم‌سرایت هیجان به معاملات رینگ پتروشیمیایی بورس‌کالای ایران می‌‌‌تواند از اثرگذاری مثبت‌شدن انتظارات تورمی در بازار داخل بکاهد و فرصت افت نرخ در رینگ پتروشیمیایی داخل را با سرعتی البته کمتر از افت نرخ در بازارهای جهانی به وجود آورد.