عرضه نسبتا مطلوب و وجود تقاضای موثر را می‌توان از ویژگی‌های اصلی معاملات روزهای اخیر پلیمرها در بورس‌کالا به‌شمار آورد. شاید کاهش قیمت‌های پایه یکی از دلایل افزایش نسبی تقاضا در روزهای اخیر باشد آن هم در وضعیتی که نوسان قیمت دلار اجازه چندانی برای رشد قیمت‌ها نمی‌دهد که این رویکرد جدید به معنی وجود تقاضای موثر واقعی از سمت خریداران اصلی یا همان تولیدکنندگان واقعی است. البته پایین بودن موجودی انبارها نیز می‌تواند به رشد تقاضا کمک کند. افزایش حجم خرید در شرایط فعلی به این معنی است که برخی از خریداران حتی با رویکرد سفته‌بازی یا واسطه‌گری احتمال افت قیمت‌ها را اولویت مهمی برای خود به‌شمار نمی‌آورند گویی چندان هم به افت نرخ در بازار آزاد مطمئن نیستند. البته این موارد نیاز به بررسی‌های دقیق‌تری دارد که بازهم به آن می‌پردازیم ولی بهبود نسبی رفتار معامله‌گران و خریداران به کمرنگ‌تر شدن بدبینی‌ها تاکنون منجر شده است. باید پذیرفت که بازار تنها از مسیر قیمت‌های پایه در بورس‌کالا دستور نمی‌گیرد ولی این موضوع به معنی کم‌اهمیت‌ جلوه‌دادن قیمت‌های پایه نیست. ذات تغییر همیشه در بستر بازارها وجود دارد و این بار گویی استارت برخی تغییرات به‌صورت زیرپوستی زده شده ولی روزهای آینده با بررسی دقیق‌تر قیمت‌ها در چارچوب شاخص بهای پلیمرهای دنیای اقتصاد یا حجم معاملات و درصد عرضه‌های معامله‌شده می‌توان با صراحت بیشتری در این باره سخن گفت. هفته گذشته حجم معامله پلیمرها در بورس‌کالا نزدیک به ۴۳ هزار تن بود که برای هفته جاری امکان رشد حجم معاملات وجود دارد.

نوسان قیمت‌ها در بازار آزاد
قیمت‌ها در بورس‌کالا با محوریت نوسان قیمت‌های پایه کاهشی است و همین داده را باید یک اصل در نرخ‌های بازار داخلی به‌شمار آورد اگرچه به یک تعدیل نیاز دارد. شاید در کوتاه‌مدت اثرات نوسان قیمت‌های پایه بر بازار آزاد به وضوح و صریح قابل‌مشاهده نباشد ولی در میان‌مدت تا درازمدت، قیمت‌های پایه است که آینده نرخ‌ها در بازار داخلی را رقم می‌زند اما در کنار آن باید عرضه و تقاضا را به‌عنوان یک داده مهم و تعدیل‌کننده در اصل فوق پذیرفت یعنی رقابت و تقابل عرضه و تقاضاست که آخرین سیگنال مهم را در نرخ‌های کشف شده در بورس‌کالا رقم می‌زند. حال در شرایطی که حجم عرضه‌ها در بورس‌کالا بالاست، تیغ رقابت به جز برای گریدهای جذاب اندکی کند می‌شود. در شرایط فعلی عرضه‌ها بسیار بالاست و اگر نتوانیم از این وضعیت به‌عنوان یک رکورد در حجم عرضه‌ها یاد کنیم، اما در هفته‌های اخیر به‌صورت متوسط چیزی از یک رکورد کم ندارد. این شرایط شاید در آینده کوتاه‌مدت تا میان‌مدت هم ادامه یابد یعنی با احتساب احتمال بالابودن حجم عرضه‌ها رقابت‌های بزرگی برای گریدهای رایج ثبت نخواهد شد. البته موارد جانبی همچون ورود به فاز تعمیر و نگهداری یا توقف تحویل، مشکلات حمل‌ونقل و مواردی از این قبیل تا زمانی که بر حجم عرضه‌ها اثرگذار نباشد، بر نوسان قیمت‌ها نیز موثر نخواهد بود. در این شرایط تداوم روند کاهش نرخ اصلا عجیب نیست. در کنار این موارد در طول هفته جاری شاهد مقاومت‌هایی در بین اهالی بازار در برابر افت قیمت‌ها بودیم یعنی بازار کمتر از حد انتظار با کاهش نرخ روبه‌رو شد. این مطلب که قبلا هم به آن اشاره کرده بودیم نشان می‌دهد که تقاضا به آرامی درحال افزایش است و آن‌هم در شرایطی که میل به کاهش قیمت‌ها در بورس‌کالا برای اغلب اهالی بازار پذیرفته شده است. این وضعیت نشان می‌دهد که تقاضای افزوده شده به بازار از سمت مصرف‌کنندگان واقعی بوده است یعنی اولین جرقه‌های رشد تقاضا و شاید عبور از رکود چند روزی است که در بازار پلیمرها مشاهده می‌شود. این قبیل تحرکات را باید جدی گرفت ولی تا زمانی که اثر آنها در حجم معاملات هفتگی خودنمایی نکند نمی‌توان در این مورد با قطعیت سخن گفت. در هفته گذشته نیز شواهدی از بهبود تقاضا در بازار آزاد رویت شد ولی این شواهد اثر خاصی در حجم معاملات در بورس‌کالا نداشت و شاید برای هفته جاری بتوان تاثیر آن را مشاهده کرد. بهبود بازار به حجم معاملات نزدیک یا بالاتر از ۵۰ هزار تن در هفته نیاز دارد.

دلار نیمایی و آینده‌نگری از چند کانال
دلار نیمایی در آخرین نرخ‌های پایه اعلامی در هفته جاری بیش از ۱۱ هزار و ۶۰۰ تومان نرخ‌گذاری شده است. این درحالی است که در آخرین نرخ‌های اعلامی موجود در سامانه نیما، این رقم نزدیک به ۱۱ هزار و ۴۰۰ تومان است؛ یعنی از این مسیر مشخص، یک سیگنال کاهشی می‌تواند برای نرخ‌های پایه اثرگذار باشد. این داده به تنهایی از جذابیت خرید می‌کاهد ولی به معنی این نیست که بازار روند نزولی خود را تعقیب کرده و این روند با صراحت بیشتری تعقیب خواهد شد.

دیدگاه معامله‌گران در بازار آزاد ارز اگرچه افزایشی به‌شمار نمی‌رود ولی تاکنون بازار در برابر افت قیمت‌ها مقاومت کرده است. بازار متشکل ارزی هم بالاخره آغاز به‌کار خواهد کرد و این بازار خود یک سرعت‌گیر در برابر رشد قیمت‌هاست. در صورت تحقق این شرایط یعنی منطقی‌تر شدن بازار ارز آن‌هم درحالی‌که قیمت دلار نیمایی واقعا وارد یک فاز نزولی شده است می‌توان گفت که بعید نیست جریان عمومی این نرخ در سامانه نیما باز هم به کاهش خود ادامه دهد.

یک یادآوری
در دوره پیشین رکود در سال گذشته، رکود یا حجم معاملات کمتر از ۵۰ هزار تن؛ از هفته منتهی به ۲۶ مهر آغاز شد و تا هفته منتهی به ۲۰ دی‌ ادامه یافت. این یعنی بازار در زمانی نزدیک به سه ماه در رکود قرار داشته و با نزدیک‌شدن به روزهای پایانی سال، روند معاملاتی تغییر کرده است. در دوره رکود فعلی شاهد هستیم که معاملات کمتر از ۵۰ هزار تن در هفته؛ از هفته منتهی به ۱۷ خرداد سال جاری آغاز شده و گویا تا هفته گذشته ادامه داشته است.  در آینده باز هم به این موارد می‌پردازیم.

منبع: دنیای اقتصاد